Cha mẹ ơi, đừng nói với con rằng: “Cứ vào đại học đi rồi tính!”
Ở Việt Nam, có một quan niệm phổ biến là: “Cứ lấy được bằng đại học đi rồi ra trường đi làm người ta sẽ dạy lại từ đầu”. Các gia đình chọn trường, chọn ngành chủ yếu vẫn theo một tiêu chí rất mông lung – điểm đầu vào.

Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường việc làm cạnh tranh ngày càng gắt gao như hiện nay, quan điểm này thật sự đã lỗi thời. Bài viết dưới đây sẽ phân tích lí do chúng ta cần thay đổi tư duy về định hướng nghề nghiệp cho con ngay từ bây giờ.
“Chọn đại” dễ dẫn đến “học đại”
Nhiều cha mẹ rất ngạc nhiên khi con mình từ một học sinh chăm chỉ, thi đỗ vào trường đại học top đầu cả nước, trở thành sinh viên lại chểnh mảng, thậm chí còn trượt môn, bỏ ngang. Thực tế là, nếu ngôi trường top đầu kia không phù hợp với con, việc này không có gì lạ – cứ cố gắng mãi trong một lĩnh vực mà mình không có khả năng sẽ bào mòn ý chí của chúng ta nhanh hơn bao giờ hết.
Hơn thế nữa, việc chọn trường không đúng với ngành nghề con muốn theo đuổi còn hạn chế lựa chọn của con khi bước lên các bậc học cao hơn. Lúc đó, con chỉ có hai con đường – học lại đại học hoặc đi làm để lấy thêm kinh nghiệm. Như vậy, nếu chọn sai, cả gia đình vừa mất tiền, vừa phí thời gian theo đuổi một thứ không có ích.
Đòi hỏi chuyên nghiệp từ thị trường lao động
Với sự tham gia của các tập đoàn nước ngoài, sự chuyên nghiệp hoá của các công ty lớn trong nước, sinh viên mới ra trường có nhiều lựa chọn hấp dẫn hơn, nhưng cũng khó khăn hơn. Giữa một ứng viên được đào tạo bài bản, đúng chuyên ngành và một ứng viên trái ngành – “em chọn trường vì bố mẹ bảo thế”, doanh nghiệp chắc chắn sẽ ưu ái người có định hướng ngay từ đầu. Nhà tuyển dụng không còn muốn đào tạo lại từ đầu, mà sẽ chọn người có thể làm việc và mang lại lợi ích cho họ ngay lập tức.
Không chỉ vậy, khi được học đúng ngành, con có nhiều cơ hội gặp gỡ tiền bối, các nhà quản lí tương lai trong suốt 3-4 năm học đại học. Khi tốt nghiệp, tận dụng mạng lưới quan hệ này chính là “vũ khí” lợi hại để con cạnh tranh với các ứng viên khác.
Một thế giới đổi thay đổi thay mỗi ngày
Nếu nhìn kĩ hơn vào các lựa chọn được cha mẹ Việt ưa thích, ta thường thấy những cái tên quen thuộc, “an toàn” như kế toán, cơ điện, ngoại ngữ… Những ngành nghề này tất nhiên sẽ không biến mất ngay, nhưng nếu có thể đặt chân vào những lĩnh vực của tương lai, con sẽ có lợi thế rất lớn khi tốt nghiệp.
Trong một buổi chia sẻ về định hướng cho người trẻ, bà Trần Yên Định, Giám đốc Khối Giáo dục, Microsoft Việt Nam khẳng định, chúng ta đang sống trong thế giới biến đối không ngừng và sự tác động của nền tảng công nghệ thông tin làm cho sự thay đổi thế giới nhanh hơn bao giờ hết. Vì vậy, nếu chỉ dựa vào định kiến “trường top” mà không xem xét sự biến chuyển của xã hội thì chỉ e khi ra trường cha mẹ và con sẽ “không tính kịp”.
Bài học về sự độc lập
18 tuổi, con được xem như người trưởng thành. Con nên và cần hiểu về quyết định sẽ thay đổi tương lai của mình. Tự chủ lựa chọn trường đại học của mình sẽ là điểm khởi đầu cho nhiều sự tự chủ khác, giúp con dần lớn khôn, độc lập. Vì thế, thay vì bắt con “cày” điểm thật cao, nộp đơn vào trường “danh giá” nhất để gia đình tự hào, cha mẹ hãy khuyến khích con tự tìm hiểu thế giới nghề nghiệp rộng lớn quanh mình.
Tôi tin rằng, thế hệ trẻ ngày nay có đủ sự khôn ngoan và nhanh nhạy để dự đoán được đâu là lĩnh vực mình thích nhất, đâu là thứ mà ngày mai xã hội sẽ cần, từ đó, đưa ra được quyết định phù hợp hơn cả. “Việc định hướng nghề nghiệp tương lai phải do chính học sinh quyết định. Phụ huynh, nhà trường chỉ đóng vai trò hỗ trợ, đồng hành, khích lệ”, ông Đặng Quốc Cường – Chuyên gia tư vấn Ngành và việc làm ĐH RMIT nhấn mạnh trong một buổi chia sẻ.
Thực vậy, lựa chọn tốt nhất, luôn là lựa chọn của con.
Theo Giang Nguyễn ĐH RMIT
Bài viết khác
6 dấu hiệu của người càng già càng giàu, bạn có mấy điều?
Ngày đăng: 25/10/2025 - Lượt xem: 35
Dưới đây là 6 dấu hiệu đặc trưng của những người càng sống lâu, càng có của ăn của để.
Xem thêm [+]Giữa làn sóng AI, thứ giết chết con người không phải Chat GPT, DeepSeek,... mà là LỐI TƯ DUY này – Ai nhận ra sẽ không bị đào thải!
Ngày đăng: 25/10/2025 - Lượt xem: 58
DeepSeek giống như cần sa, nó có tác dụng giảm đau. Nhưng một khi bạn bị nghiện, nó sẽ chỉ gây tổn hại đến não và khiến bạn hoàn toàn mất khả năng suy nghĩ.
Xem thêm [+]3 thói quen hàng ngày của người EQ thấp
Ngày đăng: 24/10/2025 - Lượt xem: 69
3 thói quen hàng ngày của người EQ thấp
Xem thêm [+]Nếu thường xuyên nói 5 câu này ở nơi làm việc thì xin chúc mừng: Bạn là người EQ cao, ai gặp cũng quý
Ngày đăng: 24/10/2025 - Lượt xem: 77
Người EQ cao thường xử lý tình huống một cách thông minh, tinh tế dễ gây thiện cảm với mọi người.
Xem thêm [+]Bỏ thi lớp 10 không chỉ là cải cách mà là bài toán quy hoạch giáo dục
Ngày đăng: 23/10/2025 - Lượt xem: 88
Bỏ thi lớp 10 có thể giảm áp lực học tập nhưng để xét tuyển công bằng, các chuyên gia cho rằng cần mở rộng trường lớp và tiến tới phổ cập THPT. Nhiều giải pháp đã được đề xuất nhằm nâng cao chất lượng đánh giá và phân luồng học sinh phù hợp với thực tiễn.
Xem thêm [+]Nhiều trường đại học phía Nam công bố phương thức tuyển sinh 2026
Ngày đăng: 23/10/2025 - Lượt xem: 85
Nhiều trường đại học tại TPHCM đã bắt đầu công bố phương thức tuyển sinh dự kiến cho năm 2026 với những điều chỉnh nhằm phù hợp định hướng đổi mới của Bộ GD&ĐT và xu hướng đánh giá năng lực toàn diện.
Xem thêm [+]3 lý do khiến bạn dễ cáu gắt với người thân nhưng bình tĩnh với người lạ
Ngày đăng: 22/10/2025 - Lượt xem: 90
Hành vi tức giận, cáu gắt với người thân xuất phát từ niềm tin, tích lũy cảm xúc và cơ chế giải tỏa stress của não bộ.
Xem thêm [+]Dự kiến bỏ bằng tốt nghiệp THCS, miễn phí sách giáo khoa cho học sinh
Ngày đăng: 22/10/2025 - Lượt xem: 58
Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) dự kiến bỏ quy định cấp bằng tốt nghiệp THCS, thay bằng việc hiệu trưởng xác nhận hoàn thành chương trình học.
Xem thêm [+]TP HCM chốt ba môn thi vào lớp 10 năm 2026
Ngày đăng: 21/10/2025 - Lượt xem: 106
TP HCM công bố ba môn thi lớp 10 công lập năm 2026 gồm Toán, Văn, Ngoại ngữ (chủ yếu là Tiếng Anh), sớm nhất cả nước.
Xem thêm [+]Doanh nghiệp đề xuất tăng gấp 10 lần sinh viên ngành AI
Ngày đăng: 21/10/2025 - Lượt xem: 76
Để phát triển và thu hút doanh nghiệp AI ở Việt Nam, quy mô sinh viên ngành này cần đông gấp 10 lần hiện nay, theo lãnh đạo Tập đoàn công nghệ TMA.
Xem thêm [+]Danh mục ngành nghề
Góc cuộc thi
- Không thi thực hành trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia 2021-2022
- Học sinh Việt vô địch cuộc thi Tin học văn phòng thế giới
- Sinh viên văn hóa đạt giải Nhất cuộc thi về ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo
- [Nghề nào cho em] Năng lực bản thân - Vũ khí của sự khác biệt
- [Nghề nào cho em] Đơn phương nghề báo
- [Nghề nào cho em] Ước mơ hay xu thế - lựa chọn con đường phía trước
- [Nghề nào cho em] Hành trình của những giấc mơ
- [Nghề nào cho em] Đại học có phải con đường duy nhất để dẫn đến thành công

.jpg)







