Nước Đức là một trong những điểm đến du học phổ biến nhất trên thế giới. Hằng năm, có khoảng 3.600 sinh viên quốc tế tốt nghiệp tiến sĩ tại đây. Nếu bạn quan tâm đến việc đi du học tiến sĩ tại Đức thì hãy cùng Hướng nghiệp GPO tìm hiểu rõ hơn trong bài viết này nhé!

 

 

Tại sao nên học Tiến sĩ ở Đức?

Không khó để hiểu tại sao mà Đức lại được gọi là một điểm đến du học. Quốc gia này nổi tiếng toàn cầu với tư cách là một nước dẫn đầu thế giới về nghiên cứu và đổi mới công nghệ, có nền kinh tế phát triển mạnh mẽ và chất lượng sống tốt cũng như truyền thống lâu đời trong các lĩnh vực như kỹ thuật và sản xuất.

Nước Đức có rất nhiều trường đại học nổi tiếng trên trường quốc tế, cụ thể là có 46 trường được xếp hạng trong top 1000 trường Đại học trên thế giới năm 2020. Trong số này, trường đại học nghiên cứu danh giá Technische Universität München đứng đầu cả nước và thứ 55 trên thế giới, sau đó là trường Ludwig-Maximilians-Universität München ở vị trí thứ 63.

Ngoài việc có một mức sống cao, Đức luôn ưu đãi sinh viên quốc tế với chi phí học tập thấp và có nhiều cơ hội được tài trợ. Học tiến sĩ ở Đức thường không mất học phí, và hơn một phần tư cử nhân tiến sĩ ở Đức nhận được tài trợ công.

Có những loại chương trình học tiến sĩ nào ở Đức?

• Các chương trình tiến sĩ cá nhân

Đây là loại chương trình  truyền thống và phổ biến nhất. Đối với loại chương trình tiến sĩ này, bạn sẽ làm luận án hoặc luận văn của mình dưới sự giám sát của một giáo sư, nhưng chủ yếu là bạn sẽ làm việc độc lập. Thời gian hoàn thành các chương trình như này sẽ khác nhau, thường kéo dài từ ba đến năm năm. Đây là 1 sự lựa chọn có tính linh hoạt cao, nhưng nó cũng đồng thời đòi hỏi sự chủ động và trách nhiệm cá nhân. Để lấy được bằng tiến sĩ khi tham gia chương trình này, bạn không nhất thiết phải tham gia nghiên cứu tại một trường đại học mà có thể hoàn thành một dự án tại một tổ chức nghiên cứu không thuộc trường đại học hoặc tại một công ty của Đức trong lĩnh vực tương đương.

• Các chương trình tiến sĩ được xây dựng sẵn

Bạn cũng có thể chọn các chương trình tiến sĩ được xây dựng sẵn. Một chương trình như này sẽ bao gồm một nhóm học viên tiến sĩ được hướng dẫn bởi một nhóm giám sát viên. Có khoảng 600 chương trình như vậy ở Đức, thường là dành cho các học viên quốc tế, và được giảng dạy bằng tiếng Anh. Các chương trình này khác với các chương trình tiến sĩ cá nhân ở chỗ đề xuất nghiên cứu của sinh viên phải phù hợp với các chương trình tiến sĩ hiện có, trong khi các chương trình tiến sĩ cá nhân có thể tự do hơn để phù hợp với dự án nghiên cứu cá nhân. Bạn cũng sẽ cần phải tham dự các bài giảng và hội thảo, và thông thường sẽ có một người cố vấn.

Những trường đại học nào của Đức đào tạo tiến sĩ?

Có rất nhiều trường đại học ở Đức Đào tạo  bằng Tiến sĩ. Cơ quan Trao đổi Học thuật Đức (DAAD) sẽ cung cấp cơ sở dữ liệu mà bạn có thể sử dụng để tìm kiếm chương trình tiến sĩ phù hợp với mình.

Chi phí học tiến sĩ ở Đức là bao nhiêu?

Tin vui đây! Mặc dù ở bang Baden-Württemberg, người ta đã bắt đầu thu học phí đối với các sinh viên không đến từ các nước thuộc khối EU kể từ năm 2017, nhưng điều này không áp dụng với các học viên học tiến sĩ. Nó có nghĩa là tất cả mọi người (cho dù quốc tịch của họ là gì đi chăng nữa) đều có thể học tiến sĩ miễn phí tại tất cả các trường đại học công lập ở Đức trong quãng thời gian tiêu chuẩn của để lấy bằng tiến sĩ (ba năm). Nếu học lâu hơn thì có thể bạn sẽ phải trả phí.

Tuy nhiên, giống như tất cả các cấp học ở Đức, hoc viên tiến sĩ cũng phải đóng góp từ 150 đến 200 Euro (~ 175-230 USD) mỗi kỳ cho chi phí quản lý và các chi phí khác.

Điều này có nghĩa là khoản chi phí chính mà bạn phải lo sẽ là chi phí sinh hoạt. Nếu bạn nộp đơn xin thị thực sinh viên, bạn sẽ được yêu cầu chứng minh rằng bạn mình có tối thiểu 10,236 Euro (~ 11,266 USD) mỗi năm.

Số tiền này sẽ được sử dụng để trang trải chi phí sinh hoạt, bao gồm tiền thuê nhà, thực phẩm, quần áo, phương tiện đi lại, vật liệu làm việc, giải trí và các chi phí khác.  Nếu bạn sống ở thành phố đặc biệt đắt đỏ như Munich thì bạn thậm chí còn phải chi tiêu nhiều hơn.

Tôi có thể nhận được nguồn tài trợ nào không?

Hầu hết các học viên tiến sĩ làm việc cho một dự án nghiên cứu được trả tiền hoặc nhận học bổng. Nếu bạn muốn đăng ký học bổng để hỗ trợ phần nào các khoản chi phí của mình, bạn có thể tìm thấy những dự án như này thông qua trang web chính thức của trường đại học mà bạn muốn theo học. Bạn cũng có thể tham khảo danh sách học bổng du học Đức, bao gồm cả các học bổng cho chương trình tiến sĩ. Một số trang web khác mà bạn có thể tìm học bổng bao gồm www2.daad.de và  www.stipendienlotse.de (trang web bằng tiếng Đức).

Bạn cũng có thể cân nhắc làm một công việc part-time để kiếm thêm, công việc này có thể là ở trong trường đại học hoặc ở ngoài - nhưng hãy lưu ý xem có quy định nào liên quan không nhé. Nếu bạn là sinh viên chính quy từ các nước trong khối  EU hoặc EEA (không bao gồm sinh viên đến từ Bulgaria và Romania), bạn sẽ không bị giới hạn về địa điểm hay thời gian làm việc. Nếu bạn là sinh viên chính quy từ quốc gia ngoài khối EU, bạn sẽ bị giới hạn làm việc tối đa là 120 ngày mỗi năm trừ phi bạn xin giấy phép lao động. Khi làm việc tại Đức, bạn nên liên hệ với văn phòng việc làm  để tìm hiểu về các điều kiện pháp lý.

Các yêu cầu đầu vào là gì?

Yêu cầu đầu vào sẽ khác nhau đối với các trường đại học và các chương trình tiến sĩ, nhưng nhìn chung bạn sẽ cần phải có bằng tương đương với bằng thạc sĩ của Đức từ loại giỏi trở lên. Ngoài ra, các học viên quốc tế có bằng cử nhân đạt loại xuất sắc có thể được nhận làm nghiên cứu sinh tiến sĩ và trải qua một chương trình cấp tốc. Tuy nhiên, các sinh viên này phải làm bài thi đầu vào và có thể tham gia một cuộc phỏng vấn.

Nếu bạn đang học tiến sĩ bằng tiếng Anh và đây không phải là tiếng mẹ để thi bạn sẽ cần chứng minh trình độ tiếng Anh của mình bằng một bài kiểm tra tiếng Anh như IELTS hoặc TOEFL. Nếu bạn đang học hoặc nộp nghiên cứu Tiến sĩ bằng tiếng Đức, bạn có thể phải chứng minh trình độ ngôn ngữ của mình qua một bài kiểm tra như DSH hoặc TestDaF.
 
Cách để đăng ký học tiến sĩ ở Đức?

Không hề có trung tâm tuyển sinh hoặc văn phòng tuyển chọn học viên tiến sĩ ở Đức, và quy trình nộp đơn đăng ký học sẽ khác nhau tùy thuộc vào việc bạn chọn loại chương trình tiến sĩ truyền thống (cá nhân) hay chương trình tiến sĩ được xây dựng sẵn. Nếu theo học chương trình tiến sĩ được xây dựng sẵn, bạn chỉ cần trực tiếp nộp đơn vào trường đại học bạn đã chọn.

Nếu chọn theo chương trình tiến sĩ cá nhân, trước tiên bạn sẽ cần phải tìm một giáo sư phù hợp sẵn sàng làm người giám sát của bạn. Bạn có thể tìm được một giáo sư như này qua các địa chỉ liên hệ từ trường đại học trước đây của bạn hoặc bằng cách tìm kiếm các viện và trung tâm nghiên cứu hoặc các nhóm liên quan đến lĩnh vực bạn quan tâm. Các nền tảng tìm kiếm trực tuyến sau đây có thể giúp bạn tìm được người giám sát phù hợp:

• DAAD
• Hochschulkompass.de
• gerit.org
• academics.de

 
Khi mà bạn đã tìm được người giám sát, bộ phận chịu trách nhiệm hoặc ủy ban tiến sĩ phải xác nhận rằng bạn là ứng viên tiến sĩ. Thường thì bạn phải hoàn thành một đơn đăng ký bao gồm lời trình bày của người giám sát tiến sĩ của bạn, bản sao các chứng chỉ được chứng thực, bằng chứng công nhận trình độ của bạn từ văn phòng khoa, tài liệu tham khảo học thuật và bằng đại học cho phép bạn tham gia nghiên cứu tiến sĩ. Đơn đăng ký của bạn cũng có thể bao gồm kết quả bài kiểm tra tiếng Anh hoặc tiếng Đức (nếu có). Văn phòng Sinh viên của trường đại học bạn đã chọn sẽ xem xét các tài liệu này và cấp phép cho bạn bắt đầu nghiên cứu tiến sĩ.

Bước tiếp theo là đăng ký tại trường đại học. Để đủ điều kiện đăng ký, trước tiên trường đại học phải chấp nhận đơn xin nhập học tiến sĩ của bạn. Tuy nhiên, không phải tất cả các khoa đều yêu cầu các học viên tiến sĩ đăng ký học chính thức. Bạn có thể tìm thấy các yêu cầu liên quan đến việc đăng ký trên trang web chính thức của trường đại học.

Bạn cũng phải đảm bảo bằng cấp sau đại học của bạn được công nhận, xin giấy phép cư trú và / hoặc thị thực sinh viên, và đảm bảo bạn có đủ nguồn lực tài chính trong quãng thời gian lưu trú.
 
Tôi có cần thị thực sinh viên không?

Điều này sẽ phụ thuộc vào việc bạn đến từ quốc gia nào. Nhiều người sẽ không cần thị thực sinh viên, nhưng lại cần giấy phép cư trú. Bạn có thể đọc thêm về cách xin thị thực sinh viên ở Đức tại đây hoặc tìm tổng quan về các quốc gia để xem bạn có cần thị thực sinh viên hay không trên trang web của Văn phòng Liên bang nước ngoài.
 
Tôi có cần phải biết tiếng Đức không?

Không cần nhé - tuy nhiên, chúng tôi khuyên bạn nên học tiếng Đức cơ bản để thuận tiện hơn trong giao tiếp, đặc biệt là khi bạn làm việc trong hoặc sau khi học tại quốc gia này. Nếu bạn theo học chương trình tiến sĩ cá nhân, thì có thể luận án tiến sĩ của bạn sẽ được viết bằng tiếng Anh, còn nếu đang học chương trình tiến sĩ được xây dựng sẵn thì khả năng cao bạn cũng sẽ hoàn thành bằng tiến sĩ bằng ngôn ngữ này.

Quang Vinh - Theo TopUniversities

Xem thêm:

• 10 trường đại học lâu đời nhất trên thế giới
• Học tập tại Đức bằng tiếng Anh