Không đón đầu hội nhập, sinh viên bỏ lỡ cơ hội việc tốt, lương cao
Theo báo cáo của Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và Thông tin thị trường lao động TP.HCM, giai đoạn 2019-2025, TP.HCM sẽ thiếu khoảng 300.000 lao động. Trong khi đó, số người thất nghiệp vẫn tăng hơn 320.000 người so với cùng kỳ năm trước.
Một trong những lý do khiến nhân lực vừa thừa vừa thiếu là do định hướng nghề nghiệp còn nhiều bất cập.

Hướng nghiệp không thể “nhắm mắt đưa chân”
Đăng Hoàng, cựu sinh viên khoa Kế toán của một trường đại học tại Hà Nội, là một trong những ví dụ điển hình cho thực trạng lựa chọn ngành nghề không phù hợp năng lực và xu hướng tuyển dụng. Với lực học trung bình khá, thích các môn xã hội hơn là logic, Hoàng gặp khó khăn khi theo học Kế toán.
Chàng trai thú nhận khi đăng ký thi đại học, không biết Kế toán là làm gì, chỉ chọn theo... tùy hứng, do bạn bè và gia đình tác động. Khi học mới biết, ngành này rất khó so với Hoàng. Vì thế, điểm của bạn cũng không cao, phải học lại mấy môn.
Hiện nay, tuy đã tốt nghiệp được gần một năm, Đăng Hoàng chưa tìm được công viêc đúng ngành vì năng lực còn hạn chế. Ở thế "tiến thoái lưỡng nan", chàng trai chưa biết hướng đi nghề nghiệp tiếp theo như thế nào.
“Mình đã bảo không theo được nhưng bố mẹ cứ kêu học nốt cho đỡ tốn tiền. Giờ có bằng cũng để không. Có nhiều việc làm nhưng mình không có kiến thức nên rất khó xin việc”, Hoàng nói.

May mắn hơn Hoàng, Ngọc Huyền có thời gian học đại học khá thuận lợi, vì đúng sở trường. Tuy nhiên, với bằng cử nhân được đào tạo 4 năm, Huyền cũng không tìm được việc đúng ngành, mà lại chọn một hãng thời trang và đồ thủ công.
“Nếu hồi trước được hướng dẫn tốt hơn, có lẽ, mình cũng không chọn đại học mà học nghề thêu hoặc thời trang để đi làm sớm hơn, đỡ gánh nặng kinh tế cho gia đình”, cô chia sẻ.
Nói về thực trạng hướng nghiệp cho học sinh hiện nay, cô Nga - giáo viên lâu năm tại một trường THPT ở Hà Nội - cho biết công tác này còn khá bất cập, do tác động từ nhiều phía.
Giáo trình nặng nề, thời gian hạn chế, giáo viên chỉ có thể tập trung dạy kiến thức, chứ chưa thể sâu sát tư vấn cho mấy chục em học sinh trong lớp. Hơn nữa, nhiều phụ huynh không quan tâm các hoạt động hướng nghiệp hay nguyện vọng phát triển của con mà chỉ nhìn vào điểm cuối kỳ.
Bắt kịp xu hướng, đúng nghề, hợp năng lực
Đăng Hoàng, Ngọc Huyền chỉ là hai trong nhiều bạn trẻ thiếu nghiên cứu kỹ lưỡng khi chọn ngành, mà không cân nhắc thực lực, nhu cầu thị trường. Việc bạn trẻ tập trung một vài ngành “hot” theo "trend", dẫn tới ngành thì thừa người, ngành thiếu lao động.
Thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chỉ ra rằng hàng năm, 60% sinh viên ra trường làm trái ngành học. Ở góc độ nào đó, đây là một sự lãng phí lớn về nhân lực và tiền của.

Các công ty luôn thiếu nhân lực với tay nghề giỏi.
Để khắc phục bất cập trên, Đề án “Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2018-2025” chỉ ra rằng cần phối hợp giữa việc tăng chất lượng công tác hướng nghiệp và nâng cao nhận thức về giáo dục hướng nghiệp.
Hiện nay, nhiều cơ sở đào tạo sau trung học phổ thông đã đổi mới truyền thông, nhiều trường có hoạt động "Open Day", tour tham quan để phụ huynh và học sinh có cái nhìn chính xác hơn về học nghề.
Đặc biệt, nhiều trường bắt đầu triển khai hình thức lớp học thử, khóa học ngắn hạn để giới trẻ tự trải nghiệm xem có phù hợp năng lực và tính cách của mình không. Các cơ sở dạy nghề chú trọng đầu tư, đổi mới cơ sở vật chất, nâng cao chất lượng giảng viên để thu hút sinh viên, đồng thời tăng chất lượng đầu ra.
Phụ huynh và học sinh cũng cần tích cực, chủ động nắm bắt nhu cầu thị trường. Nhiều phụ huynh vẫn còn định kiến khi con theo học một số ngành nghề như du lịch, khách sạn hoặc học nghề.
Tâm lý “phải lấy tấm bằng đại học” hoặc phải học ngành nào đó mới dễ kiếm việc, vừa tạo áp lực cho giới trẻ vừa không thiết thực. Thay vì đánh giá chủ quan, phụ huynh và học sinh nên tham khảo các nguồn thông tin chính thống hay nghiên cứu từ các tổ chức đáng tin cậy để biết thị trường lao động hiện tại ra sao.
Cô Nga cũng khuyên rằng: “Phụ huynh nên có tầm nhìn xa hơn là điểm số. Cần phải cân nhắc toàn diện các yếu tố như thị trường, học lực, sở trường của con em để có được hướng đi phù hợp”.
Minh Thu, Giang Hà My - Zing.
Bài viết khác
Kỹ năng người trẻ nên học ngay từ bây giờ để không bị AI thay thế
Ngày đăng: 31/10/2025 - Lượt xem: 10
Khi trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng phát triển mạnh mẽ, một số ngành nghề bắt đầu chứng kiến sự thay đổi đáng kể. Giới trẻ nên làm gì để sớm thích nghi và không bị tụt hậu?
Xem thêm [+]Tiếng Anh sẽ thành môn bắt buộc từ lớp 1
Ngày đăng: 30/10/2025 - Lượt xem: 18
Đến năm 2030, tất cả trường phổ thông dạy Tiếng Anh bắt buộc từ lớp 1, nhằm đưa thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học.
Xem thêm [+]Chàng trai từng trượt đại học đỗ vào cơ quan chính phủ Mỹ
Ngày đăng: 30/10/2025 - Lượt xem: 52
Trượt đại học là cú sốc với Nhân Đức, nhưng cũng trở thành động lực để anh nỗ lực giành học bổng toàn phần ở châu Âu và Mỹ, trúng tuyển Bộ Nông nghiệp Mỹ với mức lương 93.000 USD mỗi năm.
Xem thêm [+]ChatGPT nói thẳng nói thật: Chỉ cần có 4 dấu hiệu này, khả năng bạn đã chọn nhầm ngành là rất cao
Ngày đăng: 29/10/2025 - Lượt xem: 32
Đương nhiên, chọn nhầm ngành cũng không phải điều gì quá đáng sợ, miễn là bạn sẵn sàng thay đổi
Xem thêm [+]Nếu thường xuyên nói 5 câu này ở nơi làm việc thì xin chúc mừng: Bạn là người EQ cao, ai gặp cũng quý
Ngày đăng: 24/10/2025 - Lượt xem: 137
Người EQ cao thường xử lý tình huống một cách thông minh, tinh tế dễ gây thiện cảm với mọi người.
Xem thêm [+]Bỏ thi lớp 10 không chỉ là cải cách mà là bài toán quy hoạch giáo dục
Ngày đăng: 23/10/2025 - Lượt xem: 159
Bỏ thi lớp 10 có thể giảm áp lực học tập nhưng để xét tuyển công bằng, các chuyên gia cho rằng cần mở rộng trường lớp và tiến tới phổ cập THPT. Nhiều giải pháp đã được đề xuất nhằm nâng cao chất lượng đánh giá và phân luồng học sinh phù hợp với thực tiễn.
Xem thêm [+]Dự kiến bỏ bằng tốt nghiệp THCS, miễn phí sách giáo khoa cho học sinh
Ngày đăng: 22/10/2025 - Lượt xem: 106
Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) dự kiến bỏ quy định cấp bằng tốt nghiệp THCS, thay bằng việc hiệu trưởng xác nhận hoàn thành chương trình học.
Xem thêm [+]TP HCM chốt ba môn thi vào lớp 10 năm 2026
Ngày đăng: 21/10/2025 - Lượt xem: 152
TP HCM công bố ba môn thi lớp 10 công lập năm 2026 gồm Toán, Văn, Ngoại ngữ (chủ yếu là Tiếng Anh), sớm nhất cả nước.
Xem thêm [+]Kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia TP.HCM có gì mới trong năm 2026?
Ngày đăng: 20/10/2025 - Lượt xem: 151
Kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia TP.HCM năm 2026 dự kiến sẽ có một số điều chỉnh về thời gian tổ chức đợt 2 để phù hợp với lịch trình chung, trong khi cấu trúc và nội dung bài thi sẽ giữ ổn định so với năm 2025.
Xem thêm [+]5 ngành học ở Việt Nam không lo thất nghiệp, lương cao, thị trường 'khát' nhân lực trong những năm tới
Ngày đăng: 20/10/2025 - Lượt xem: 193
Đây là những ngành đang có nhu cầu nhân lực lớn trong thời đại số và kỷ nguyên hội nhập.
Xem thêm [+]Danh mục ngành nghề
Góc cuộc thi
- Không thi thực hành trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia 2021-2022
- Học sinh Việt vô địch cuộc thi Tin học văn phòng thế giới
- Sinh viên văn hóa đạt giải Nhất cuộc thi về ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo
- [Nghề nào cho em] Năng lực bản thân - Vũ khí của sự khác biệt
- [Nghề nào cho em] Đơn phương nghề báo
- [Nghề nào cho em] Ước mơ hay xu thế - lựa chọn con đường phía trước
- [Nghề nào cho em] Hành trình của những giấc mơ
- [Nghề nào cho em] Đại học có phải con đường duy nhất để dẫn đến thành công

 Đăng ký
Đăng ký Đăng nhập
Đăng nhập.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)







