Nghề làm đẹp cho người chết: Cô gái mồ côi vào nghề từ tuổi 14

Không phải ngẫu nhiên một cô gái trẻ lại chọn gắn bó với nghề trang điểm thi hài. Với Lụa, đó vừa là duyên, vừa là sự thấu cảm: 'Ai rồi cũng sẽ chết đi, sẽ trở về với cát bụi, chỉ là sớm hay muộn. Người ta đi rồi, mình giúp họ có hình ảnh đẹp cuối cùng thì đó là điều nên làm'.

Giữa dòng đời hối hả, có những nghề tưởng chừng chỉ gắn với nỗi buồn và cái chết, nhưng lại chất chứa một vẻ đẹp thầm lặng. "Nghề làm đẹp cho người chết" hay còn gọi là nghề trang điểm thi hài là một trong số đó - một công việc ít ai dám chọn, nhưng lại giữ được giá trị nhân văn sâu sắc.

Huỳnh Ngọc Lụa, cô gái mới ngoài đôi mươi, gắn bó với nghề từ khi mới 14 tuổi, mỗi gương mặt cuối cùng cô chải chuốt đều là một lần gửi trao sự an yên cho người đã khuất và an ủi cho người ở lại.

Bước ngoặt làm đẹp cho người chết từ một giấc mơ

Một buổi chiều cuối tháng 9.2025, TP.HCM nắng hanh hao, vàng vọt. Chúng tôi tìm đến nhà tang lễ Bệnh viện Thống Nhất, TP.HCM, nơi Lụa làm việc trong đội mai táng của Công ty dịch vụ mai táng Phước Thiện Thọ.

Ngồi trước mặt tôi là Lụa, dáng người nhỏ thó, mảnh khảnh trong bộ trang phục màu đen. Đan đôi bàn tay vào nhau, Lụa kể cho chúng tôi, cô là trẻ mồ côi, sống và trưởng thành từ một tu viện công giáo ở huyện Củ Chi (cũ), TP.HCM.

Thông qua căn cước công dân, cô biết mình quê ở Quảng Ngãi, song chưa từng về quê vì ba mẹ mất từ lúc Lụa mới sinh ra, họ hàng cũng không có ai nhận.

Huỳnh Ngọc Lụa cho biết, cô bắt đầu làm công việc trang điểm thi hài từ năm 14 tuổi

ẢNH: DƯƠNG TRANG

Trong tu viện công giáo, nơi Lụa gắn bó cả tuổi thơ của mình có một khu nhỏ gọi là bệnh viện của các sơ, mỗi khi có người qua đời, Lụa lại phụ giúp các sơ trang điểm, tắm rửa, lau chùi và dọn dẹp. Cũng từ đó, cô chạm ngõ vào nghề đặc biệt này - nghề làm đẹp cho người chết.

"Ban đầu tôi nhìn các sơ làm, sau đó làm theo sự hướng dẫn của sơ như tắm rửa, chải tóc, cạo râu. Rồi một lần tôi mơ thấy một cô mà tôi từng trang điểm, cô ấy qua đời vì bệnh phổi. Từ giấc mơ đó, tôi nghĩ mình có duyên với nghề này và quyết định đi theo nghề luôn", Lụa kể và cho biết nghề đến với cô vừa như sự tình cờ, vừa như một "cái nghiệp" đã định.

Từ chỗ làm phụ ở trong tu viện, sau nhiều năm, Lụa gắn bó với các cơ sở mai táng, và mới đây cô chuyển sang làm việc tại Công ty dịch vụ mai táng Phước Thiện Thọ.

Những khâu cuối cùng cho một cuộc đời

Theo Lụa, một ca trang điểm thi hài không đơn giản chỉ là thoa son, dặm phấn. Trước đó là cả một chuỗi công đoạn: "Mới đầu là tắm rửa sạch sẽ, cạo râu nếu người mất là nam, rồi gội đầu, sấy tóc, cắt móng tay; sau đó mới bắt đầu trang điểm".

Lụa cho biết, đối với những người mất vì bệnh tật, mất ở nhà thì khâu trang điểm dễ hơn, đơn giản hơn, vì da khô, phấn bám. Còn nếu người mất ở bệnh viện, đã được chuyển vào kho lạnh ở nhà xác, xác được bảo quản trong tủ đông, trải qua thời gian rã đông thì lúc trang điểm cần nhiều thời gian hơn do phấn không ăn, dặm phấn phải đậm, kỹ hơn bình thường.

Huỳnh Ngọc Lụa đang thực hiện khâu trang điểm cho thi hài

ẢNH: NVCC

Dụng cụ để trang điểm cho thi hài cũng có chút khác biệt so với trang điểm của người sống. Ngoài cọ, son, phấn thông thường, cần thêm kem che khuyết điểm, bông gạc để xử lý vết thương hoặc thấm máu trong những ca tai nạn.

"Có ca tai nạn giao thông, gương mặt biến dạng nhiều, tôi phải làm cả tiếng đồng hồ mới xong", Lụa kể.

Với cô, kỹ thuật chỉ là một phần, điều quan trọng nhất là cái tâm: "Mình phải làm bằng cái tâm thì mới khiến người mất ra đi thanh thản, người ở lại cũng yên lòng".

Những ký ức ám ảnh và ấm áp

Trong chặng đường 8 năm gắn bó với nghề, Lụa nhớ nhất là lần trang điểm cho một bé 3 tuổi chết đuối. "Khi tôi trang điểm, tôi thấy bé như đang ngủ, nhìn thương lắm", giọng Lụa chùng xuống.

Nhưng cũng có những khoảnh khắc đem lại ấm áp: "Có lần tôi trang điểm cho một cụ già. Con cháu cụ khóc nhiều, nhưng khi tôi làm xong, cụ nhìn hiền hòa hơn, họ ôm lấy tôi và nói lời cảm ơn. Lúc đó tôi thấy công việc của mình thật sự có ý nghĩa".

Những trải nghiệm ấy vừa để lại vết hằn cảm xúc, vừa giúp Lụa hiểu sâu sắc rằng cái chết không hề tách biệt với sự sống: "Người ta mất rồi, mình chỉ muốn họ đẹp đẽ, tươm tất để người thân yên lòng khi nhìn thấy họ lần cuối, vậy là đủ".

Khi cái chết dạy ta trân quý sự sống

Ở tuổi đôi mươi, nhiều bạn bè đồng trang lứa chọn học đại học, đi làm văn phòng, còn Lụa lại gắn bó với cái nghề ít ai dám chạm tới.

"Có người biết thì né tránh, có người thấy bình thường. Bạn bè tôi ban đầu cũng sợ, kêu con gái mà làm nghề này thì… Nhưng rồi thấy tôi gắn bó, yêu nghề nên bạn bè cũng vui vẻ, ủng hộ", Lụa nói.

"Ai rồi cũng sẽ chết đi, sẽ trở về với cát bụi, chỉ là sớm hay muộn. Người ta đi rồi, mình giúp họ có hình ảnh đẹp cuối cùng thì đó là điều nên làm", Lụa nói

ẢNH: DƯƠNG TRANG

Thu nhập từ nghề, theo Lụa là "cũng đủ sống". Song cô cho rằng cái chính không phải là tiền bạc mà là sự bền lòng. Có khi nửa đêm, có người mất, được công ty gọi, tôi vẫn phải đi ngay.

"Tôi chưa bao giờ nghĩ đến chuyện bỏ nghề. Nhiều lúc mệt, nhưng chưa bao giờ muốn dừng lại", Lụa quả quyết.

Không phải ngẫu nhiên một cô gái trẻ lại chọn gắn bó cả đời với nghề trang điểm thi hài. Với Lụa, đó vừa là duyên, vừa là sự thấu cảm: "Ai rồi cũng sẽ chết đi, sẽ trở về với cát bụi, chỉ là sớm hay muộn. Người ta đi rồi, mình giúp họ có hình ảnh đẹp cuối cùng thì đó là điều nên làm".

Khi được hỏi về mong muốn trong tương lai, Lụa chỉ cười hiền: "Tôi chỉ mong học thêm nhiều kỹ năng hơn, để làm cho người mất đẹp hơn, chỉn chu hơn".

Giữa thành phố ồn ào, nơi những cuộc chia ly diễn ra âm thầm mỗi ngày, có một cô gái lặng lẽ nâng niu từng gương mặt đã khuất. Công việc của Lụa không chỉ là son phấn, mà là một lời tiễn biệt đầy nhân văn để cái chết bớt đi lạnh lẽo, để người ở lại vơi bớt phần nào thương nhớ.

Theo báo Thanh Niên