Đăng ký
Đăng nhập[CG - Lê Thị Ngọc Minh] Nghề gốm
Chị Lê Thị Ngọc Minh - Giám đốc công ty Gốm Sứ Quang Vinh, Bát Tràng, Hà Nội, người con của quê gốm Bát Tràng, đã gắn bó với nghề gốm sứ gần 20 năm chia sẻ về nghề gốm sứ.
Chân dung của một nghệ nhân gôm sứ
Nghệ nhân gốm sứ là người thợ lành nghề lâu năm, có kỹ năng, có những tác phẩm độc đáo được nhà nước xét duyệt. Gốm sứ là sự kết hợp của tinh hoa nghệ thuật và kỹ thuật. Nó đòi hỏi sự hiểu nghề và sự chính xác, vừa phải nhận thức công nghiệp nhưng lại được thực hiện một cách thủ công.
Đào tạo nghề gốm sứ
Ở Việt Nam mặc dù có Trường đại học Mỹ Thuật Công nghiệp đào tạo ngành gốm nhưng sinh viên ra trường hoàn toàn chưa đáp ứng được. Những gì họ học trong trường khác xa với thực tế và nó không phải là nghệ thuật ứng dụng. Không đơn giản chỉ là nghĩ ra và vẽ ra mà bạn còn cần phải hiểu về phần mềm công nghệ, hiểu về thiết kế, hiểu được xu hướng thị trường. Gốm sứ không phải cứ vẽ ra trên giấy là có thể xuất được ngay. Do còn phải trải qua quá trình nung ở nhiệt độ cao nên bạn phải biết được những kiểu dáng nào thì sản xuất được trên gốm sứ, những kiểu dáng nào không, chất liệu nào thì dùng được cho nên phải có kiến thức ứng dụng rất tốt. Theo chị Minh chia sẻ, hiện nay chỉ có duy nhất một trường đại học đào tạo chuẩn đúng nghĩa về gốm sứ đó là trường Cảnh Đức Trấn tại tỉnh Giang Tây, Trung Quốc.
Thời gian để trở nên lành nghề?
Điều này phụ thuộc vào từng khâu khác nhau, có những khâu mà các bạn làm nhanh - chỉ cần 2 tháng, thậm chí có những bạn chỉ 1 tháng hay 2 tuần nhưng lại có những khâu phải cần 3 tháng, 4 tháng.
Kỹ năng cần có của một nghệ nhân gốm sứ
Theo chị Minh, kỹ năng cần thiết đầu tiên là các bạn cần có nhận thức tốt về công việc và về quản lý thời gian. Vào công ty, các bạn cần xác định rằng: Để đem lại hiệu suất thì khoảng thời gian 8 tiếng đó phải được bố trí làm sao nhằm đạt hiệu quả tốt nhất cho bản thân mình và cho công ty. Kỹ năng làm việc nhóm cũng rất quan trọng bởi việc sản xuất gốm sứ phải được thực hiện theo công đoạn nên phải phối hợp với nhau. Khi kết thúc một công đoạn và chuyển sang công đoạn tiếp theo thì công đoạn sau phải kiểm tra chất lượng của công đoạn trước.
Phẩm chất của nghệ nhân gốm sứ
Đối với nghệ nhân gốm sứ rất cần sự cần cù, chịu khó, cẩn thận, nền nếp, gọn gàng. Sau đó, bạn cần có tác phong nhanh nhẹn, tư duy sáng tạo. Tất cả những yếu tố đó sẽ tạo tiền đề thuận lợi cho công việc của bạn, giúp bạn nâng cao năng suất và sản phẩm bạn làm ra sẽ có chất lượng cao hơn.
Môi trường làm việc
Người thợ làm gốm thường xuyên phải có mặt ở xưởng. Do đặc thù công việc, họ luôn luôn lấm bẩn, nhất là đôi bàn tay. Ngoài ra, nếu làm việc gần lò nung, họ còn phải chịu sự nóng bức mỗi khi khai lò.
Tuy nhiên, không phải lúc nào người làm gốm cũng chôn chân trong xưởng. Các buổi hội chợ, triển lãm, các sự kiện... cũng là nơi họ phải có mặt, dù là do sự bố trí của công ty hay do bản thân quyết định.
Ghi nhận xã hội cho nghề này
Nghề gốm có rất nhiều hình thức vinh danh xã hội như các danh hiệu: Nghệ nhân; Nghệ nhân ưu tú; Nghệ nhân nhân dân cho những sản phẩm mà mình làm ra...
Thách thức, khó khăn trong nghề
Ngành gốm Việt Nam đang gặp khó khăn do nhiều nguyên nhân như thiếu nguyên liệu, thiếu lao động lành nghề, chưa có sản phẩm thế mạnh... Gốm sứ Việt Nam vốn nổi tiếng với lịch sử lâu đời và nét đặc trưng rất riêng, khác hẳn với cường quốc gốm sứ là nước láng giềng Trung Quốc. Thế nhưng hiện nay hầu hết các đơn vị đều tập trung vào những dòng sản phẩm không thể hiện được những giá trị, kỹ năng truyền thống của cha ông. Đặc biệt, do nguồn nguyên liệu phải nhập khẩu từ nước ngoài nên các doanh nghiệp nhỏ và vừa khó có điều kiện tiếp cận những nguyên liệu chất lượng tốt. Giá nhân công cao do thiếu hụt lao động lành nghề lẫn lao động trẻ cũng gây nhiều trở ngại với nghề.
Để làm tốt nghề này không đơn giản. Bạn phải định hình được rằng bạn muốn gì, khả năng của bạn đến đâu. Bên cạnh đó, bạn cần có nhận thức, tầm nhìn tốt về thị trường. Còn nếu các bạn muốn ổn định trong nghề thì sẽ phải chăm chỉ, chịu khó, sau đó học hỏi thêm khẳng định giá trị của bản thân.
Thu nhập ở vị trí này
Ở công ty của chị Minh, ngay từ khi thử việc thì lương của bạn đã đạt từ mức cơ bản theo quy định của Nhà nước trở lên. Sau khi thành nhân viên chính thức, mức lương sẽ cao hơn và công ty sẽ tăng lương thường là từ 1 đến 2 lần mỗi năm tùy theo khả năng làm việc.
Xu hướng của nghề trong tương lai
Mặc dù gốm sứ không phải là sản phẩm thiết yếu nhưng nhu cầu về gốm sứ vẫn đang tăng. Tuy nhiên, nhu cầu này tập trung chủ yếu ở các dòng sản phẩm trang trí đắt tiền, sản phẩm xuất khẩu. Vì thế muốn phát triển thì bản thân doanh nghiệp, bản thân người lao động luôn phải sáng tạo cái mới, cái tốt, cái riêng thì mới có thể vươn cao mà không bị đào thải.
Cơ hội thăng tiến trong nghề
Về phía công ty, các bạn sẽ được cử đi đào tạo nâng cao trình độ. Còn danh hiệu nghệ nhân lại phụ thuộc vào sự xét duyệt của Nhà nước. Khi các bạn có tay nghề tốt, tự sáng tạo ra những tác phẩm riêng của các bạn để dự thi và Nhà nước sẽ phong nghệ nhân khi các bạn làm tốt. Đối với doanh nghiệp, khi các bạn sáng tạo ra những sản phẩm tốt và phù hợp, đem lại lợi nhuận cho công ty, thậm chí cho dù bạn không thuộc nhóm thiết kế, thì bạn cũng có phần thưởng trong đó và những bằng khen vinh danh của công ty.
Lời khuyên chuyên gia dành cho các bạn trẻ đam mê theo đuổi nghề
Trước khi các bạn vào làm nghề thì các bạn cần phải tìm hiểu thật kỹ xem nghề này làm gì, yêu cầu gì, điểm mạnh của mình có phù hợp hay không. Khi đã xác định làm thì cần phải có thái độ cầu tiến; Các bạn phải thật chăm chỉ học hỏi, chịu khó làm việc, tác phong ngăn nắp, nhanh nhẹn. Tiếp đó, bạn cần dựa vào sự thông minh, sáng tạo của bản thân để phát triển trong nghề.
- Theo chuyên gia Lê Thị Ngọc Minh (Trích Cẩm nang nghề nghiệp hiện đại).
Bài viết khác
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Danh mục ngành nghề
Góc cuộc thi
.jpg)
