Đăng ký
Đăng nhập[CG - Phạm Tuấn Bình] Nghề quay phim
Anh Phạm Tuấn Bình - Phó phòng quay phim, đạo diễn VTV6, Đài truyền hình Việt Nam, người có hơn 10 năm gắn bó với nghề quay phim chia sẻ với độc giả về nghề này như sau:
Chân dung một người quay phim
Một nhà quay phim hoặc đạo diễn hình ảnh là người chịu trách nhiệm về mặt hình ảnh cho một bộ phim, một video âm nhạc, TVC hay một chương trình truyền hình bất kỳ. Họ là những người làm việc với máy quay và ánh sáng (cùng nhiều yếu tố khác) sao cho hình ảnh thu được có thể đảm bảo yêu cầu về chất lượng và phù hợp với ý đồ đạo diễn cũng như kịch bản.
Công việc của một người quay phim khá đơn giản. Các chương trình quay đã được lên kế hoạch sẵn, nhiệm vụ của người quay phim là nhớ và sắp xếp lại vị trí camera, nhìn lại vị trí ánh sáng của các nhân vật,...
Yêu cầu về trình độ học vấn, bằng cấp và chứng chỉ chuyên môn trong vị trí này
Lĩnh vực này không nhất thiết đòi hỏi bạn phải có bằng cấp chuyên môn để bắt đầu với nghề. Bạn có thể đến với điện ảnh từ rất nhiều con đường khác nhau, từ những công việc khác nhau và hiện nay các bạn đều được đào tạo chủ yếu tại các đơn vị làm việc. Để làm nghề, quan trọng là bạn phải có đam mê với nó. Bạn phải có thẩm mỹ về hình ảnh, biết thẩm mỹ, ánh sáng, sau đó bạn phải biết đến cỡ hình, cỡ ảnh để khi về dựng nó thành một sản phẩm. Nếu các bạn tốt nghiệp đại học Sân khấu điện ảnh, có những kiến thức cơ bản và ra để làm thành thục, hiểu thành thạo về các công cụ thì sẽ mất khoảng 4 năm.
Ngoài ra, nghề này cũng đòi hỏi bạn cần biết ngoại ngữ bởi hầu hết các thiết bị, những thứ chuyên ngành đều có liên quan đến ngoại ngữ, chủ yếu là tiếng Anh.
Vị trí này đòi hỏi những kỹ năng phẩm chất gì?
Trước tiên là sự nhạy cảm của một người nghệ sĩ. Bạn phải có thói quen quan sát, ghi nhận những sự vật đẹp đẽ giữa đời thường và cảm nhận được từng sự thay đổi tinh tế nhất của sự vật. Nhà quay phim luôn duy trì thói quen quan sát ở mọi nơi: Cảm nhận sự thay đổi thời tiết, màu sắc của thiên nhiên, những tia sáng ấm của mặt trời cũng như ánh sáng lạnh của mặt trăng... Tâm hồn nhà quay phim luôn rộng mở, đồng cảm với số phận của mọi người xung quanh. Sự nhạy cảm với nghệ thuật không có gì khác hơn là sự nhạy cảm với từng chi tiết của cuộc sống thường nhật.
Bạn có thể “rèn luyện” sự tinh tế của mình bằng cách học hỏi từ các bộ môn nghệ thuật khác như hội hoạ, sân khấu, văn học... Việc tiếp thu các ngành nghệ thuật đó sẽ làm cho tâm hồn nghệ sĩ của bạn luôn được nuôi dưỡng. Hơn nữa, trình độ thẩm mĩ cũng sẽ được nâng cao. Đây là một yếu tố rất quan trọng, vì bạn sẽ là tác giả của các tác phẩm nghệ thuật. Tác phẩm của bạn phải có sự chiêm ngưỡng của người khác.
Ngoài bản năng, bạn còn phải có một ý chí học hỏi không ngừng. Nếu chỉ dựa vào năng khiếu và tự hài lòng với năng khiếu sẵn có thì bạn sẽ không bao giờ thành công. Bạn hãy học hỏi kiến thức từ mọi nguồn bạn có thể và phải biết học hỏi từ chính mình. Có nghĩa là không ngừng phân tích những gì mình đang có, không ngừng hiểu mình muốn gì và biết mình sẽ làm gì để đạt được mục đích đó.
Nhà quay phim không chỉ là một nghệ sĩ mà còn phải “làm việc” với các thiết bị máy móc từ tối tân đến đời cổ. Các bạn cần biết sử dụng thành thạo các công cụ ghi hình trong trường quay như máy quay to, máy quay nhỏ, máy quay gắn liền với chân, máy quay cổng, máy quay gắn liền với người,... và các thiết bị hỗ trợ khác. Vậy nên bạn phải là người có hứng thú tìm tòi kĩ thuật, học tập cách sử dụng chúng và xử lí các lỗi thường gặp. Muốn vậy, bạn không thể là một người học quá kém các môn tự nhiên và khoa học. Hãy trang bị những kiến thức của môn học đó, nó rất hữu ích.
Năng khiếu và sự học tập nghiêm túc sẽ sớm đưa bạn đến thành công trong nghề quay phim.
Môi trường làm việc của người quay phim
Một nhà quay phim trên thực tế phải làm được hết các công việc liên quan đến nhiệm vụ của mình chứ không riêng ở trường quay. Một người quay phim phải làm được tất cả các thể loại chương trình từ tin tức, âm nhạc, MV, phim tài liệu rồi đến TVC, quay truyền hình thực tế.
Nhà quay phim có địa chỉ và điều kiện làm việc rất linh hoạt, tùy vào lĩnh vực quay phim mà bạn tham gia. Bạn có thể trở thành một người quay phim chuyên nghiệp làm việc trong các đài truyền hình trong cả nước. Đây là nơi tác nghiệp của một bộ phận đông đảo các nhà quay phim. Hiện nước ta có Đài truyền hình Việt Nam và đài truyền hình của 64 tỉnh thành trong cả nước. Bên cạnh đó, sự ra đời và phát triển trong những năm gần đây của truyền hình cáp và truyền hình kỹ thuật số cũng tạo một nguồn việc làm không nhỏ cho người quay phim, đặc biệt là những bạn trẻ.
Bạn cũng có thể làm việc cho các công ty quảng cáo, các công ty truyền thông, các studio... Và bạn có thể làm việc cho chính mình, tức là trở thành một nhà quay phim tự do, đi quay theo các đơn đặt hàng.
Nghề quay phim hấp dẫn nhưng cũng đầy thách thức
Đầu tiên bạn phải có đam mê và thẩm mỹ tốt. Thời gian làm việc của nghề này khá thất thường. Các bạn có thế phải đi và làm việc đến 3 - 4 giờ sáng rồi ngủ đến 2 giờ chiều lại đi làm tiếp do đó sẽ ảnh hưởng đến thời gian và sức khỏe. Bởi để có được một cảnh quay đẹp nhiều khi liên quan đến thời gian, thời tiết,... và bạn phải chịu áp lực của cường độ làm việc khá nhiều. Bạn cũng lưu ý rằng, nếu bạn là nữ giới và nếu bạn không có đủ sức khoẻ, bạn sẽ gặp một số khó khăn vì làm phim là một công việc vất vả được duy trì với cường độ cao trong một thời gian liên tục. Bạn phải có đủ sức khoẻ để chiến thắng sự mệt mỏi, không để cho chúng trói buộc tâm hồn sáng tạo của bạn.
Hơn nữa, với một số cảnh quay bằng máy cầm tay, bạn sẽ phải mang trọng lượng hàng chục cân trên vai. Điều đó quả là không dễ dàng. Cũng chính bởi thế, nghề quay phim không phù hợp với phụ nữ.
Ở Việt Nam vẫn có những nhà quay phim nữ, nhưng số lượng đó không nhiều. Vì ngoài vấn đề sức khoẻ, một nhà quay phim nữ sẽ phải đối mặt với những khó khăn khác. Ví dụ như việc xa gia đình theo đoàn làm phim trong thời gian dài, như việc cộng tác và điều hành các bộ phận khác... Ngược lại, sự nhạy cảm của trái tim phụ nữ lại mang lại những khuôn hình rất tinh tế, dịu dàng, độc đáo. Dù sao, nếu là phái nữ, bạn cũng nên cân nhắc trước khi lựa chọn nghề quay phim.
Ngoài ra, với những phim tài liệu, những phóng sự truyền hình, người quay phim phải cùng với phóng viên vào những nơi nguy hiểm như vùng chiến sự, những nơi giao tranh ác liệt để có những thước phim tư liệu, những thước phim lịch sử để đời cho hậu thế. Khi đó, để có được những phút giây lịch sử được ghi hình, đôi khi, bạn phải đánh đổi cả tính mạng của mình. Tuy nhiên, phần thưởng cho những hy sinh đó không hề nhỏ nếu đó là những thước phim có giá trị. Điều quan trọng hơn cả là bạn đã ghi lại được những khoảnh khắc đáng nhớ lưu lại cho thế hệ sau.
Cơ hội thăng tiến trong nghề & Ghi nhận xã hội cho nghề quay phim
Nếu bạn làm tốt, bạn sẽ có nhiều cơ hội thể hiện và làm việc ở những chương trình lớn và những chương trình này sẽ ghi lại dấu ấn của bạn. Nếu các bạn có khả năng và trình độ, các bạn sẽ có nhiều cơ hội, nhiều lời mời từ các tổ chức, có nhiều đơn đặt hàng lớn hơn. Hiện nay, với sự bùng nổ của Youtube và xu hướng xem video online, các bạn hoàn toàn có thể trở thành những chuyên gia quay phim cho các clip quảng cáo các thể loại sản phẩm trên youtube từ học tiếng Anh, đến trang điểm, dạy nhạc, yoga, v.v.
Nếu đi vào chuyên nghiệp, làm việc tại các đài truyền hình, người quay phim làm tốt thì sẽ có rất nhiều giải thưởng vinh danh như: Giải quay phim xuất sắc, giải thưởng Liên hoan truyền hình, giải thưởng Cánh diều vàng và được phong nghệ sĩ. Đó cũng chính là những ghi nhận xã hội đáng giá vinh danh nghề này.
Cùng với các giải thưởng quốc gia và quốc tế trong ngành truyền hình, ngành điện ảnh, bên cạnh những giải cho diễn viên xuất sắc luôn có những giải thưởng cho những quay phim chuyên nghiệp và xuất sắc. Đây không chỉ là giải thưởng mang lại vinh dự và danh giá cho những nhà quay phim kỳ tài mà còn lưu lại tên tuổi của họ trong ngành điện ảnh và truyền hình quốc tế. Ví dụ như các giải thưởng điện ảnh Oscar (trao giải cho người quay phim xuất sắc từ năm 1928), liên hoan phim Cannes đều có giải cho quay phim xuất sắc.
Lời khuyên chuyên gia dành cho các bạn trẻ đam mê theo đuổi nghề
Để theo được nghề thì các bạn cần có đam mê và khiếu thẩm mỹ tốt. Hãy chịu khó đọc, tham khảo các chương trình, các tài liệu liên quan đến mỹ thuật, kỹ thuật, luôn cập nhật những công nghệ mới trong lĩnh vực truyền hình điện ảnh.
- Trích từ Cuốn sách: "Cẩm nang nghề nghiệp hiện đại" của tác giả Yến Đỗ
Bài viết khác
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Danh mục ngành nghề
Góc cuộc thi
.jpg)
