Người ta hay gọi những người trong nghề du lịch là những người “chân đi”. Xét về tính chất công việc thì đúng là như vậy, một công việc linh động đòi hỏi ở người hướng dẫn viên du lịch phải có đam mê với điều đó. Nếu bạn là một tín đồ của du lịch, một người thích đi đó đây, tìm hiểu tất tần tật về những nơi mà bạn đi qua. Nếu bạn yêu thích sự tự do và muốn chia sẻ, truyền đạt cho mọi người biết về những điều đó? Thì hướng dẫn viên du lịch, là một trong những  lựa chọn phù hợp dành cho bạn.

1. Hướng dẫn viên du lịch là gì?

Theo Đại học Bristish Columbia (Canada): “Hướng dẫn viên du lịch (HDVDL)  là các cá nhân làm việc trên các tuyến du lịch, trực tiếp đi kèm cùng với các nhân hoặc đoàn khách theo một chương trình du lịch, nhằm đảm bảo việc thực hiện chương trình theo đúng kế hoạch, thuyết minh cho khách về các điểm du lịch, đồng thời tạo ra những ấn tượng tích cực cho khách du lịch”.

2. Đặc điểm của nghề hướng dẫn viên du lịch

Thời gian của hướng dẫn viên rất khó định mức

Vì là một công việc mang tính chất linh hoạt nên việc phải đặt vào một khung thời gian nhất định giống như khi bạn đi làm ở công ty, hay xí nghiệp là một điều rất khó. Quỹ thời gian không cố định, vì tùy theo khoảng thời gian và điều kiện mà lượng khách du lịch là nhiều hay ít.

Thời gian không được định mức một cách rõ ràng vì nó còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố, xa hay gần, trong nước hay ngoài nước, ý muốn của khách hàng. Vậy nên, nếu muốn trở thành một hướng dẫn viên du lịch, bạn phải luôn trong tâm thế sẵn sàng mọi thứ và sắp xếp thời gian của bản thân một cách thật rõ ràng và khoa học để không phải trùng lặp với lịch trình của công việc.

Khối lượng công việc của hướng dẫn viên rất đa dạng và phức tạp

Đối với hành khách hay tâm lý của bất kỳ ai ,khi chúng ta lần đầu đặt chân đến những nơi xa lạ thường bắt đầu bằng sự bỡ ngỡ, sẽ có rất nhiều thắc mắc và những câu hỏi liên quan đến địa điểm đó. Công việc của người hướng dẫn lúc này là phải nắm bắt được thông tin, tìm hiểu tường tận về địa điểm đó. Khả năng quan sát để giải thích những câu hỏi tại sao, thắc mắc của những du khách nước ngoài và trả lời những câu hỏi khi cần thiết. Ngoài ra thì việc liên kết để lo chỗ ở, ăn uống, đi lại hay đến những việc tập trung du khách cũng nằm trong công việc của người hướng dẫn vì vậy mà khối lượng công việc không hề ít, vô cùng đa dạng và phức tạp.

Tính chất công việc của hướng dẫn viên du lịch hay lặp lại các thao tác, lặp lại lộ trình

Giống như những bài toán có thể áp dụng cùng một công thức, tương tự như vậy, quy trình làm việc của một hướng dẫn viên cũng như thế. Và công thức đó được áp dụng trong nhiều ngày, nhiều giờ, và nhiểu lộ trình khác nhau. Vì có những khi sẽ phải đi lại một lộ trình nhiều lần, tức là một địa điểm cũ nhưng với những du khách mới. Chính vì vậy, việc nhớ và lặp lại các thao tác cụ thể được định sẵn là một yếu tố cần thiết, quan trọng đối với vai trò của một người hướng dẫn viên.

Trong tư thế của người phục vụ nhiệt tình chu đáo, với nhiều vai trò khác nhau

Khi bạn là một người hướng dẫn viên du lịch, phải luôn đặt mình trong nhiều vai trò khác nhau. Khi thì là một người dẫn đoàn, hướng dẫn mọi người đi đến những địa điểm khác nhau và tập trung đúng lúc. Khi trở thành một người bạn, trò chuyện với hành khách của mình trong suốt quá trình di chuyển. Khi lại trong vai một người phục vụ, luôn chăm sóc khách hàng của mình, trong những trường hợp đặc biệt phải tìm cách liên lạc với bên liên quan để nhanh chóng giải quyết vấn đề. Và điều quan trọng nhất, phải luôn trang bị những kĩ năng ứng biến linh hoạt để giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng nhất có thể.

3. Những yêu cầu cơ bản đối với nghề hướng dẫn viên du lịch

Yêu cầu về kiến thức

Để có thể trở thành một người hướng dẫn viên du lịch thì điều đầu tiên và cơ bản là yêu cầu về kiến thức. Đòi hỏi ở người hướng dẫn phải nắm được những kiến thức tổng hợp, cơ sở như về địa lý-lịch sử, văn hóa nghệ thuật, kinh tế,chính trị và những yếu tố cở sở khác về một địa điểm hay một quốc gia nào đó.

Bên cạnh đó là kiến thức chuyên môn, một người hướng dẫn viên du lịch phải nắm vững các tuyến điểm du lịch và quy trình hướng dẫn nghiệp vụ du lịch để hoàn thành công việc một cách trọn vẹn nhất. Và cuối cùng phải nói đến là kiến thức công cụ tức những kĩ năng, kinh nghiệm thực tế về dịch vụ du lịch, y tế du lịch hay kiến thức về nhiếp ảnh cũng là một trong những điều đặc biệt cần phải nói đến.

Yêu cầu về kỹ năng:

• Ngoài kiến thức thì những yêu cầu về kĩ năng cũng là một điều khá quan trọng mà chúng ta cần phải lưu ý, trong đó phải kể đến một số kĩ năng sau:
• Kỹ năng giao tiếp và nói chuyện trước công chúng.
• Kỹ năng làm việc có kế hoạch: tổ chức, hoạt náo, gala, event, tour đoàn.
• Kỹ năng quản lý, biết lắng nghe và quan sát.
• Kỹ năng hòa giải, giải quyết mâu thuẫn, linh động trong các tình huống.
• Kỹ năng về trang phục, trang điểm, tư thế.
• Thể chất và kinh nghiệm.

Yêu cầu về phẩm chất, tác phong

Những phẩm chất cần có: Phải có lòng yêu nghề ,tận tâm, chu đáo, sốt sắng trong công việc. Luôn vui tươi, hoạt bát, lạc quan. Bên cạnh đó còn phải có sự chân thành, lịch sự và tế nhị. Và cuối cùng trong công việc nào cũng đều đòi hỏi sự chín chắn và minh bạch.

Những tác phong cần có: Nhanh nhẹn, linh hoạt và sáng tạo trong hoạt động hướng dẫn du lịch. Thái độ cởi mở, lịch thiệp trong giao tiếp với khách và với mọi người. Luôn giữ điềm tĩnh và không bày tỏ ý nghĩ tức thời của mình trước khách.

Đó là một số điều chia sẻ cho các bạn về nghề hướng dẫn du lịch. Lời khuyên dành cho mọi người trước khi muốn chọn một nghề nào đó, chúng ta cần phải tìm hiểu, quan sát và xem xét để có lựa chọn thích hợp cho mình. Chúc các bạn đam mê về du lịch hay có đang có thắc mắc về nghề du lịch, bài viết này có thể giúp các bạn hiểu thêm về điều đó.

Phạm Thị Thu Hiền