Trọng tâm của giáo dục không nằm ở tri thức mà là hạnh phúc
Charles Levin, người từng đảm nhiệm chức vị hiệu trưởng trường Đại học Yale suốt 20 năm nói: “Nền giáo dục chân chính không truyền thụ bất cứ tri thức và kỹ năng nào, nhưng lại có thể khiến con người chiến thắng bất kỳ môn học hay nghề nghiệp nào. Đây mới là nền giáo dục chân chính.”
Dưới đây là những nhận thức về bản chất giáo dục của 4 người nổi tiếng trong 4 lĩnh vực khác nhau.
Bước ra tìm hiểu toàn bộ thế giới là bài học trẻ cần học
Catharine Drew Gilpin Faust, hiệu trưởng thứ 28 và cũng là nữ hiệu trưởng duy nhất của trường Đại học Harvard trong vòng 300 năm qua từng nói: “Bước ra tìm hiểu toàn bộ thế giới là bài học trẻ cần học”.
Trong một lần diễn thuyết, bà đã dùng trải nghiệm của chính bản thân nói rằng rốt cuộc vì sao cần phải bước ra ngoài và ngắm nhìn thế giới này.
Thế giới có quá nhiều thứ chúng ta nên làm quen và khám phá, không chỉ giới hạn trong việc học ngôn ngữ của một quốc gia khác. Ngôn ngữ chỉ là công cụ, điều quan trọng hơn là học một nền văn hóa và lịch sử mới lạ, sự nhân văn và cuộc sống của một mảnh đất khác. Khi thế giới trong mắt chúng ta rộng lớn hơn, chúng ta cũng sẽ trở nên nhân văn, tự tại hơn. Trên thực tế, việc tiếp nhận và tôn trọng sự khác biệt đã trở thành “trọng điểm” trong việc chúng ta tìm hiểu thế giới.
Giáo dục không giáo dục tri thức và kỹ năng, nhưng lại có thể khiến con người chiến thắng bất kỳ môn học hay nghề nghiệp nào
Rick Levin là một nhà giáo dục nổi tiếng thế giới, từng đảm nhiệm chức hiệu trưởng tại Đại học Yale từ năm 1993 tới năm 2013. Ông nói: “Nếu một học sinh sau khi tốt nghiệp từ trường Đại học Yale, dẫu đã có trong tay tri thức hay một kỹ năng chuyên nghiệp nào đó, nhưng đây lại là sự thất bại lớn nhất của giáo dục Đại học Yale”.
Bởi vì ông tin rằng kiến thức và kỹ năng chuyên môn là những thứ mà sinh viên cần học và thành thạo sau khi tốt nghiệp đại học theo mong muốn của họ, nhưng đây lại không phải là nhiệm vụ của giáo dục Đại học Yale.
Trong bài diễn văn “Công tác đại học” của mình, Rick Levin nhắc rằng: “Yale dốc sức đào tạo ra những nhân vật lãnh tụ. Trọng tâm của giáo dục đại học chính quy là những kiến thức chung, là bồi dưỡng năng lực tư duy độc lập, năng lực phản biện và đặt định cơ sở cho việc học tập suốt đời.”
Giáo dục những kiến thức chung trong tiếng Anh gọi là “Liberal education”, còn có nghĩa là “Giáo dục tự do”, là nuôi dưỡng sự tự do cho tâm hồn. Hạt nhân của nó là tự do phát huy tố chất tiềm tàng của cá nhân, tự do lựa chọn phương hướng học tập, không bị áp lực mệt mỏi bởi công danh, xác định phương hướng trưởng thành cho sinh mệnh, cống hiến cho xã hội, cho sự tiến bộ của nhân loại.
Giáo dục không thay đổi môi trường sống, nhưng lại có thể thay đổi phương thức tư duy của con người
Vào năm 2005, David Foster Wallace, một tiểu thuyết gia quá cố của Mỹ từng diễn thuyết trong Lễ tốt nghiệp của Học viện Kenyon College. Wallace là một nhà văn có ảnh hưởng lớn ở phương Tây, ông được vinh danh là “Nhà văn có sức sáng tạo nhất trong 20 năm qua”.
Trong phần mở đầu bài diễn thuyết của mình, ông kể một câu chuyện rằng: “Hai con cá trẻ tuổi gặp một con cá lớn tuổi. Con cá lớn tuổi cất lời chào: “Chào buổi sáng, các cậụ bé! Nước ở đây thế nào?” Hai chú cá trẻ tuổi vẫn tiếp tục bơi. Một lúc sau, cuối cùng một trong hai chú cá không thể tiếp tục im lặng bèn cất tiếng hỏi chú cá còn lại: “Nước” là thứ gì?”
Cuộc sống của một người trẻ ngày nay cũng vậy. Họ phải thức giấc thật sớm, vội vàng tới văn phòng, ứng phó với một ngày làm việc 8-10 giờ đồng hồ đầy thách thức. Sau đó lại đi siêu thị, nấu cơm, chăm sóc gia đình, nghỉ ngơi một chút rồi lại lên giường đi ngủ sớm. Bởi vì ngày hôm sau họ lại phải tiếp tục vòng quay đó một lần nữa.
Con người rất dễ hình thành những thói quen vô thức trong một cuộc sống như vậy: Lướt điện thoại một cách vô thức, tăng guồng quay cuộc sống, rơi vào những chuyện vụn vặt tương cà mắm muối, mà lơ là mọi việc và mọi người xung quanh. Họ dễ rơi vào tâm trạng thờ ơ, phẫn nộ, oán trách một cách không tự biết.
Giống như câu chuyện về những chú cá, khi sống trong “nước” quá lâu, chúng đã không còn biết tới nước là thứ gì nữa.
Giáo dục có giúp bạn sống hạnh phúc hơn hay không quyết định ở phương thức tư duy có ý thức
Giáo sư Tal Ben-Shahar tại trường Đại học Harvard, trong “Bài học hạnh phúc” đã nói rằng: “Hạnh phúc quyết định ở phương thức tư duy có ý thức”.
Dưới đây là 11 điểm về phương thức tư duy có ý thức giúp bạn hạnh phúc:
1. Không ngừng hỏi về vấn đề của bản thân. Mỗi một vấn đề đều sẽ mở ra những con đường khám phá mới cho chúng ta. Sau đó những thứ xứng đáng cho bạn tin theo và ngưỡng vọng sẽ hiển hiện trong cuộc sống hiện thực của bạn.
2. Tin tưởng vào bản thân. Làm thế nào mới có thể làm được? Thông qua mỗi lần giải quyết vấn đề, chấp nhận thử thách, thông qua tưởng tượng về thị giác, hãy nói với bản thân mình rằng nhất định phải làm tốt, và đặt niềm tin vào người khác.
3. Học cách chấp nhận thất bại. Nếu không, bạn vĩnh viễn sẽ không thể trưởng thành.
4. Học cách chấp nhận sự không hoàn mỹ. Cuộc sống không phải là một đường thẳng tắp, mà là một đường cong gấp khúc hướng lên trên.
5. Cho phép bản thân có những cảm xúc bình thường, gồm cả những cảm xúc tích cực và tiêu cực.
6. Ghi nhật ký.
7. Suy nghĩ tích cực về tất cả những vấn đề bạn gặp phải, học cách cảm kích chúng. Cảm kích có thể mang lại niềm vui đơn thuần nhất cho nhân loại.
8. Đơn giản hóa cuộc sống. Coi trọng sự tinh túy, không coi trọng số lượng. Học cách nói không với những điều bản thân không mong muốn.
9. Yếu tố hạnh phúc đầu tiên là một mối quan hệ thân thiết. Đây là nhu cầu bẩm sinh của con người, cho nên, muốn có mối quan hệ thân thiết, hạnh phúc bền lâu cần học cách nỗ lực và cho đi.
10. Nghỉ ngơi và vận động hợp lý.
11. Làm việc có 3 tầng thứ: Công việc, sự nghiệp, sứ mệnh. Hãy tìm kiếm sứ mệnh của bạn trong thế giới này.
*** Hãy nhớ kỹ: Chỉ khi bản thân hạnh phúc, mới có thể khiến người khác hạnh phúc. Cách giáo dục con cái tốt nhất chính là làm những bậc cha mẹ thành thực. Vậy rốt cuộc thế nào mới là giáo dục chân chính?
Trong bài diễn thuyết của mình, Wallace nói: Mục đích của giáo dục không phải là học tri thức, mà là học một phương thức tư duy. Trong cuộc sống đầy ắp những chuyện vụn vặt vô bổ, chúng ta cần luôn giữ gìn ý thức tự ngã một cách tỉnh táo, không nên để cuộc sống kéo đi một cách vô thức, hãy sống trong sự kiểm soát của bản thân.
Một nền giáo dục chân chính là học cách suy nghĩ, lựa chọn, có niềm tin và tự do. Mục đích chân chính của giáo dục là giúp trẻ nhỏ có được năng lực đạt được hạnh phúc.
Lê Minh / Trithuc
Bài viết khác
Người trẻ muốn cai nghiện điện thoại nhưng không biết làm thế nào
Ngày đăng: 21/11/2024 - Lượt xem: 36
Người trẻ muốn cai nghiện điện thoại nhưng không biết làm thế nào
Xem thêm [+]5 việc giúp sinh viên có những năm tháng ý nghĩa ở trường đại học
Ngày đăng: 15/11/2024 - Lượt xem: 59
Để có thể nhanh chóng thích ứng với một giai đoạn học tập mới, tân sinh viên cần có sự chuẩn bị về tâm lý và kỹ năng.
Xem thêm [+]Không cộng điểm nghề xét tốt nghiệp THPT: 'Cần làm sớm, nhiều nước đã bỏ từ lâu'
Ngày đăng: 08/11/2024 - Lượt xem: 62
Nhiều chuyên gia cho rằng, việc không cộng điểm khuyến khích chứng chỉ nghề vào xét tốt nghiệp THPT từ năm 2025 là phù hợp do Chương trình phổ thông 2018 không còn quy định hoạt động dạy nghề như chương trình cũ.
Xem thêm [+]ĐH Bách khoa Hà Nội công bố lịch thi đánh giá tư duy năm 2025
Ngày đăng: 02/11/2024 - Lượt xem: 87
ĐH Bách khoa Hà Nội công bố lịch thi đánh giá tư duy năm 2025
Xem thêm [+]Đề tiếng Anh tốt nghiệp THPT 2025 tăng độ khó, thí sinh luyện IELTS có lợi
Ngày đăng: 28/10/2024 - Lượt xem: 161
Đề tiếng Anh tốt nghiệp THPT 2025 tăng độ khó, thí sinh luyện IELTS có lợi
Xem thêm [+]Sinh viên Việt Nam đến New Zealand nhiều nhất trong 10 năm
Ngày đăng: 21/10/2024 - Lượt xem: 110
Sinh viên Việt Nam đến New Zealand nhiều nhất trong 10 năm
Xem thêm [+]10 đại học Mỹ dẫn đầu về mức lương của cựu sinh viên
Ngày đăng: 15/10/2024 - Lượt xem: 227
10 đại học Mỹ dẫn đầu về mức lương của cựu sinh viên
Xem thêm [+]Học nông nghiệp ra làm nghề gì?
Ngày đăng: 12/10/2024 - Lượt xem: 282
Học nông nghiệp ra làm nghề gì?
Xem thêm [+]Bộ Giáo dục đề xuất bốc thăm môn thi thứ ba vào lớp 10
Ngày đăng: 08/10/2024 - Lượt xem: 204
Bộ Giáo dục đề xuất bốc thăm môn thi thứ ba vào lớp 10
Xem thêm [+]Đại học Quốc gia TP HCM bỏ hai cách xét tuyển từ năm 2025
Ngày đăng: 07/10/2024 - Lượt xem: 254
Đại học Quốc gia TP HCM bỏ hai cách xét tuyển từ năm 2025
Xem thêm [+]Danh mục ngành nghề
Góc cuộc thi
- Không thi thực hành trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia 2021-2022
- Học sinh Việt vô địch cuộc thi Tin học văn phòng thế giới
- Sinh viên văn hóa đạt giải Nhất cuộc thi về ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo
- [Nghề nào cho em] Năng lực bản thân - Vũ khí của sự khác biệt
- [Nghề nào cho em] Đơn phương nghề báo
- [Nghề nào cho em] Ước mơ hay xu thế - lựa chọn con đường phía trước
- [Nghề nào cho em] Hành trình của những giấc mơ
- [Nghề nào cho em] Đại học có phải con đường duy nhất để dẫn đến thành công