Ứng dụng thuyết con nhím trong hướng nghiệp

Bạn là đối tượng học sinh, sinh viên? Bạn đang phân vân không biết lựa chọn trường đại học nào? Bạn lạc lối trong bể thông tin trên mạng Internet về ngành nghề hiện nay? Liệu bạn có tự tin rằng sẽ chắt lọc được những thông tin hữu ích cho sự lựa chọn của bạn? Các bạn chớ lo! Ngay sau đây, Hướng nghiệp GPO sẽ bật mí cho bạn về Thuyết con nhím – phương pháp ‘‘khoa học’’ giúp bạn chọn nghề nghiệp lý tưởng!

1. Thuyết con nhím là gì?

Thuyết con nhím (tên Tiếng Anh: Hedgehog Concept) bắt nguồn từ một câu chuyện ngụ ngôn Hy Lạp giữa một con nhím với một con cáo. Con cáo tuy ma mãnh, biết rất nhiều thứ, nhưng suy nghĩ của chúng lại hay bị phân tán. Chú nhím thì chậm chạp và không ồn ào như cáo, nhưng lại hiểu rõ nhất về thế mạnh của nó. Kết quả là, hết lần này đến lần khác, cáo bị nhím đánh bại, thân hình chi chít những cái gai. Câu chuyện ngụ ngôn trên nhằm thể hiện một thực tế đó là, hãy tập trung vào một điểm mạnh duy nhất của bản thân, bởi điều đó sẽ giúp chúng ta có lợi thế cạnh tranh, và giành nhiều khả năng chiến thắng hơn. Thuyết con nhím trở nên phổ biến từ năm 2001, khi được Jim Collins phát triển hoàn thiện trong cuốn sách ‘‘Từ tốt đến vĩ đại’’ – 1 trong 20 tác phẩm có ảnh hưởng nhất thế giới về quản trị trong vòng 20 năm qua theo bình chọn của tạp chí Forbes.

Thuyết con nhím dựa trên sự hội tụ của ba yếu tố: Điều mình thích, Điều mình giỏi và Điều xã hội cần. Điểm giao thoa giữa ba yếu tố này sẽ là nghề nghiệp lý tưởng của bạn.

Thuyết con nhím

2. Áp dụng thuyết con nhím trong hướng nghiệp

Bước 1: Khám phá ‘‘thứ bạn thích’’

Chọn nghề nghiệp dựa trên sở thích sẽ tạo niềm động lực cho bạn theo đuổi lâu dài. Ngay bây giờ, hãy tự hỏi bản thân: Mình đặc biệt hứng thú với môn học nào ở trường? Mình có sở thích hay quan tâm đến lĩnh vực nào? Điều gì khiến mình hạnh phúc thực hiện mỗi ngày?... Bạn có thể đưa ra thật nhiều câu hỏi cho bản thân, trả lời thành thật và ghi chép lại vào một cuốn sổ hoặc một tờ giấy. Ghi chép có thể giúp bạn sắp xếp suy nghĩ và ghi lại thông tin quan trọng để đưa ra đánh giá chung.

Bước 2: Xác định thứ bạn giỏi

Để xác định được điều này một cách chính xác nhất, bạn có thể phân tích SWOT (strengths, weaknesses, opportunities, threats) cho chính mình: điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức. Bên cạnh đó, bạn có thể dựa trên nhận xét của mọi người về học tập, tính cách và cuộc sống. Từ đánh giá đa chiều này, bạn có thể chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực của mình.

Bước 3: Tìm hiểu nhu cầu của xã hội

Ngoài xác định đam mê và năng lực của bản thân, việc cập nhật xu hướng thị trường lao động của xã hội là cực kì cần thiết. Song song đó là sự trau dồi kĩ năng mới để phát triển bản thân. Chọn nghề nghiệp đúng với xu thế thị trường sẽ giúp bạn có công việc và mức lương ổn định.

Bạn có thể tham khảo xu hướng nghề nghiệp tại các website của Tổng cục thống kê, báo cáo chính thống, dự báo lao động của Tổ chức lao động quốc tế,… Ngoài ra bạn có thể tham khảo từ bạn bè, người thân, những người có kinh nghiệm. Hoặc thuận tiện hơn nữa, bạn có thể nhờ đến các chuyên gia hướng nghiệp ở trung tâm, tổ chức, doanh nghiệp, hay các trường đại học uy tín.

Bước 4: Tìm điểm giao thoa – ngành nghề lý tưởng

Bước 4 là bước quan trong nhất của thuyết con nhím để khám phá ngành nghề lý tưởng của bạn. Bây giờ, bạn hãy tìm điểm giao thoa giữa 3 vòng tròn để tìm ngành nghề phù hợp.

Ví dụ, bạn có thành tích tốt ở các môn khối A, thích tính toán và có khả năng tính nhẩm nhanh. Bạn có thể lựa chọn các ngành nghề như kế toán, kiểm toán, phân tích tài chính,... Trên thị trường lao động, ngành phân tích tài chính có xu hướng phát triển và ngày càng nhiều công ty có nhu cầu tuyển dụng vị trí này. Bên cạnh đó, những ngành như kiểm toán, kế toán đang trong tình trạng thừa nhân lực. Kết hợp những yếu tố này, bạn nên chọn nghề nghiệp là phân tích tài chính, đáp ứng thứ mình thích – thứ mình giỏi – thứ xã hội cần.

Một ví dụ nữa cho những bạn đam mê du lịch, có thế mạnh về các môn xã hội, năng động, hoạt bát và có kỹ năng giao tiếp tốt. Với tố chất này, bạn phù hợp với các ngành như quan hệ công chúng, hướng dẫn viên du lịch, quản trị khách sạn,… Xét về yếu tố nhu cầu xã hội, mảng khách sạn đạt mức tăng trưởng cao. Theo thuyết con nhím, quản trị khách sạn chính là điểm giao thoa để bạn chọn nghề nghiệp lý tưởng.

Bước 5: Đánh giá, điều chỉnh

Đừng lo lắng nếu thuyết con nhím chưa hiệu quả đối với bạn. Có thể những thứ bạn thích hay có điểm mạnh chưa chắc đã phù hợp với nhu cầu xã hội và ngược lại. Hoặc có thể bạn chưa biết mình thích gì hay có thế mạnh gì. Lúc này, bạn cần đánh giá và xem xét lại, điều chỉnh, phân tích, bổ sung, rồi đưa ra kết luận cuối cùng.

Lời kết

Hướng nghiệp GPO mong rằng bạn khám phá được ngành nghề lý tưởng qua Thuyết con nhím. Nếu các bạn có bất cứ thắc mắc hay cần hỗ trợ tư vấn Hướng nghiệp, vui lòng đăng kí thông tin tại đây hoặc gọi điện tới Hotline: 0942782796.

Quỳnh Nga
Theo chame.rmit.edu.vn

Xem thêm bài viết cùng chủ đề:

Trắc nghiệm MBTI và Hướng nghiệp

Định hướng nghề nghiệp cùng bài trắc nghiệm Holland