Có những thứ quan trọng hơn sách giáo khoa
TTO - Khi tôi hỏi nhanh về chương trình và sách giáo khoa (SGK) của cấp tiểu học với một vài người bạn Na Uy để hoàn thành bài viết này, phần lớn câu trả lời mà tôi nhận được khá bất ngờ: không phải là chọn loại SGK nào hay SGK nào tốt hơn SGK nào.
Điều mà đa số phụ huynh và được cả hệ thống giáo dục Na Uy tập trung trong giai đoạn tiểu học là sự tương tác giữa giáo viên và học sinh, là việc "thúc đẩy tri thức" và khuyến khích năng lực học tập của từng đứa trẻ, nhắm tới mục tiêu học tập trọn đời.
Mỗi tuần học 1 chữ cái
Phổ cập giáo dục ở Na Uy được bắt đầu từ 250 năm trước. Giáo dục tiểu học và trung học cơ sở dựa trên nguyên tắc giáo dục bình đẳng và thích nghi cho tất cả mọi người, trong một môi trường hội nhập. Các chương trình giảng dạy nhấn mạnh vào những kỹ năng cơ bản trong việc học sinh có thể thể hiện bản thân mình bằng lời nói, bằng văn bản thông qua việc học đọc, học toán và sử dụng các công cụ kỹ thuật số.
Cách đây 2 tuần tôi có ghé chơi một người bạn có con năm nay vào lớp 1. Anh chị cười bảo: "Nó học như đi chơi ấy mà, chẳng khác mầm non là mấy, mỗi tuần chỉ học 1 chữ cái thôi". Lớp 1, bọn trẻ ở đây dành cả ngày để chơi các trò chơi giáo dục, học kỹ năng xã hội và giáo dục cơ bản (học bảng chữ cái, cộng trừ và tiếng Anh cơ bản). Một tuần, trẻ sẽ có 1 ngày đi ra ngoài cả ngày để học về tự nhiên và vận động.
Từ lớp 2 đến lớp 7, trẻ được dạy nhiều môn học hơn từ toán học đến thể dục dụng cụ, từ tiếng Anh nâng cao tới nghiên cứu xã hội, tôn giáo, thẩm mỹ, âm nhạc, thực phẩm, sức khỏe, địa lý, lịch sử... Suốt giai đoạn tiểu học, trẻ không được chấm điểm chính thức, chỉ có giáo viên nhận xét và có những điểm số không chính thức về các bài kiểm tra để đánh giá sự tiến bộ.
Nhiều thứ quan trọng hơn thay vì chỉ tập trung vào SGK
SGK ở Na Uy cũng được xã hội hóa, tức là không chỉ có bộ sách duy nhất. Nội dung SGK phải có chất lượng cao để giáo viên không cần phải dành thời gian không cần thiết trong việc xây dựng giáo trình, đảm bảo chất lượng dạy và dành thời gian tương tác nhiều hơn với học sinh. Đồng thời, SGK cũng đảm bảo sự tiến bộ về mặt giáo dục theo chương trình giảng dạy.
Nhiều thứ quan trọng hơn thay vì chỉ tập trung vào SGK
SGK quan trọng nhưng điều còn quan trọng hơn là đối thoại giữa phụ huynh và nhà trường. Việc giao tiếp và cập nhật thông tin giữa phụ huynh với thầy cô ở Na Uy được coi là gần gũi hơn nhiều so với các quốc gia khác. Ngoài họp phụ huynh 2 lần một năm, giáo viên và phụ huynh cũng có những cuộc trao đổi trực tiếp để tìm hiểu và làm rõ các vấn đề của hai bên cũng như liên quan tới sự tiến bộ về mặt kỹ năng của những đứa trẻ. Các cuộc trao đổi này không chỉ để thông báo về sự tiến bộ của con em ở trường, mà còn là để phụ huynh đưa ra các quan điểm của họ về sự phát triển của con em mình.
Chương trình giáo dục của Na Uy có đưa ra quy định về các giờ học linh hoạt. Mỗi bộ môn đều có lượng giờ học linh hoạt nhất định (bên cạnh những giờ học cố định được triển khai đồng bộ trên toàn quốc) và được từng trường học quyết định dựa trên nhu cầu của từng địa bàn, từng địa phương hoặc phụ huynh. Tôi cho rằng "sự linh hoạt" trong cách tiếp cận với SGK mới ở Việt Nam là điều cần thiết. Quan trọng không phải là so sánh, khen chê sách nào tốt hơn sách nào mà là nội dung của sách sẽ được áp dụng linh hoạt ra sao ở từng địa phương, từng trường học. Quan trọng hơn nữa không phải chỉ có nhà trường mới có nhiệm vụ đào tạo giáo dục học sinh, mà phải có sự tham gia nhiệt tình và hợp tác của phụ huynh, của cha mẹ.
Giáo dục bình đẳng
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và hội nhập Jan Tore Sanner đương nhiệm của Na Uy từng phát biểu: "Mỗi đứa trẻ đều xứng đáng có một khởi đầu tốt. Chúng ta cần có các trường học nơi trẻ được học bình đẳng với nhau bất kể nền tảng, nguồn gốc hay nơi các em sinh sống". Mục tiêu của các trường học là nâng cao chất lượng, cung cấp cho học sinh và xã hội những điều kiện cần thiết để tạo ra được các giá trị và giúp các em phát triển bền vững trong tương lai, dựa trên nguyên tắc giáo dục bình đẳng và tùy chỉnh cho tất cả mọi người.
Theo Linh Phan - Tuoitre
Bài viết khác
Tuyển sinh 2023: Xét học bạ sớm, giành suất vào đại học
Ngày đăng: 19/05/2023 - Lượt xem: 2232
Nhiều phụ huynh có con học lớp 12 đánh giá cao hình thức nộp hồ sơ bằng phương thức học bạ, giúp thí sinh giảm áp lực thi cử, tăng cơ hội trúng tuyển đại học.
Xem thêm [+]Cẩn thận… 'trắng tay' với xét tuyển sớm
Ngày đăng: 10/05/2023 - Lượt xem: 2675
Theo quy định, trước 17 giờ 00 ngày 8/7, các cơ sở đào tạo mới phải hoàn thành công tác xét tuyển sớm.
Xem thêm [+]Tuyển sinh đại học năm 2023 tránh đi vào 'vết xe đổ'
Ngày đăng: 10/05/2023 - Lượt xem: 1860
Hiện, một số cơ sở đào tạo thông báo điểm trúng tuyển đầu vào hệ đại học chính quy bằng phương thức xét tuyển sớm.
Xem thêm [+]Chọn nghề theo năng lực, sở thích hay ý cha mẹ?
Ngày đăng: 03/05/2023 - Lượt xem: 2919
Vào mùa tuyển sinh, chủ đề chọn nghề, chọn trường luôn khiến các học sinh băn khoăn, khó đưa ra quyết định.
Xem thêm [+]Nhiều trường đại học tăng học phí: "Những con số biết nói"
Ngày đăng: 03/05/2023 - Lượt xem: 1301
Mùa tuyển sinh đại học năm nay, nhiều trường đại học thông báo sẽ tăng học phí trong năm học mới 2023-2024.
Xem thêm [+]Tuyển sinh 2023: Cần cân nhắc "bài toán học phí" khi chọn ngành, chọn trường
Ngày đăng: 18/04/2023 - Lượt xem: 1052
Sau 2 năm không tăng học phí do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhiều trường đại học, học viện dự kiến tăng 10-20% học phí từ năm học 2023-2024.
Xem thêm [+]Cần đảm bảo công bằng giữa các phương thức xét tuyển
Ngày đăng: 18/04/2023 - Lượt xem: 1339
Tính đến thời điểm này, đã có hàng loạt trường đại học (ĐH) công bố phương án tuyển sinh năm 2023. Bên cạnh việc các trường giữ ổn định phương thức tuyển sinh, giảm bớt các phương thức tuyển sinh không hiệu quả nhằm tạo thuận lợi cho thí sinh thì vẫn còn một số trường sử dụng quá nhiều phương thức xét tuyển, rất dễ gây nhầm lẫn.
Xem thêm [+]Nhiều trường đại học công bố điểm sàn các phương thức xét tuyển sớm
Ngày đăng: 16/04/2023 - Lượt xem: 1125
Thí sinh cần cập nhật điểm sàn các phương thức xét tuyển sớm của các trường đại học để tăng cơ hội trúng tuyển.
Xem thêm [+]Vừa luyện thi tốt nghiệp THPT, vừa lo thi đánh giá năng lực: Thí sinh lưu ý gì?
Ngày đăng: 12/04/2023 - Lượt xem: 1291
Ngày càng nhiều các trường đại học sử dụng phương thức xét điểm thi đánh giá năng lực trong tuyển sinh đại học. Tuy nhiên, việc ôm đồm nhiều phương thức xét tuyển đang khiến không ít học sinh cuối cấp tăng áp lực.
Xem thêm [+]Tuyển sinh đại học 2023: Cẩn trọng với ngành mới
Ngày đăng: 09/04/2023 - Lượt xem: 1578
Những ngành nghề “hot” hoặc các ngành nghề liên quan tới lĩnh vực khoa học công nghệ luôn có sức hút lớn với thí sinh và phụ huynh trong các mùa tuyển sinh. Nắm bắt xu thế đó, năm 2023 hàng loạt các trường đại học công bố mở những ngành học mới đáp ứng nhu cầu xã hội. Giữa “ma trận” thông tin tuyển sinh, áp lực chọn ngành, chọn nghề lại...
Xem thêm [+]Danh mục ngành nghề
Góc cuộc thi
- Không thi thực hành trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia 2021-2022
- Học sinh Việt vô địch cuộc thi Tin học văn phòng thế giới
- Sinh viên văn hóa đạt giải Nhất cuộc thi về ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo
- [Nghề nào cho em] Năng lực bản thân - Vũ khí của sự khác biệt
- [Nghề nào cho em] Đơn phương nghề báo
- [Nghề nào cho em] Ước mơ hay xu thế - lựa chọn con đường phía trước
- [Nghề nào cho em] Hành trình của những giấc mơ
- [Nghề nào cho em] Đại học có phải con đường duy nhất để dẫn đến thành công