Gen Z và việc lựa chọn nghề nghiệp: Không có ngành hot vĩnh viễn, chỉ có năng lực là vĩnh viễn

Việc lựa chọn nghề nghiệp có thể ảnh hưởng đến một phần cuộc đời, nhưng cũng có thể là toàn bộ tương lai phía trước, nhất là với các bạn trẻ Gen Z đang lựa chọn ngành và trường học, chúng ta cần cân nhắc và quyết định có trách nhiệm với bản thân. Ngay bây giờ, hãy cùng Hướng nghiệp GPO cập nhật thông tin này nhé!

Thế nào là "lựa chọn nghề nghiệp có trách nhiệm"? Cụ thể, lựa chọn nghề nghiệp có trách nhiệm sẽ dựa trên 5 bước quan trọng mà ai cũng cần biết và nên biết dưới đây.

Thấu hiểu bản thân

Sẽ rất khó để chọn ra một nghề nghiệp phù hợp nếu chúng ta chưa thấu hiểu bản thân mình. Từ việc đơn giản nhất là môn học yêu thích cho đến công việc mà mình muốn theo đuổi, việc mình muốn làm và có khả năng làm tốt, chúng ta cần thấu hiểu các vấn đề: Sở thích, năng lực học tập, khả năng, cá tính, giá trị nghề nghiệp. Giá trị nghề nghiệp tức là điều gì quan trọng trong công việc, bạn mong muốn gì: bạn muốn thu nhập cao, sự ổn định, giúp đỡ người khác hay đóng góp cho cộng đồng và thay đổi thế giới, muốn được di chuyển nhiều, muốn làm các công việc sáng tạo, tạo ra các thứ mới…

Cùng với đó, việc nắm bắt các yếu tố tác động bên ngoài sẽ giúp chúng ta dễ dàng tìm ra nghề nghiệp tốt nhất cho mình. Như ở thời điểm hiện tại, một trong các ngành học cần cho tương lai đang là công nghệ thông tin, các ngành liên quan đến STEM, hay ngành thiết kế đồ hoạ... Tuy nhiên, ngành học chỉ là một phần nhỏ vì con người sẽ thay đổi ngành nghề liên tục, không có ngành học "hot" vĩnh viễn mà chỉ có năng lực của chúng ta là vĩnh viễn. Vì vậy, việc thấu hiểu bản thân, kỹ năng và năng lực sẽ giúp chúng ta đứng vững trong một thế giới luôn đầy biến động.

Chọn nghề không sai

Chọn nghề không sai sẽ khả thi hơn là chọn nghề đúng. Thay vì cố gắng tìm ra 1 và chỉ 1 nghề nào đó cho bản thân, chúng ta nên lựa chọn một nhóm từ 2 đến 3 nghề phù hợp. Hơn thế, hướng nghiệp là một hành trình theo chúng ta suốt cuộc đời, ở giai đoạn đầu tiên này, chọn nghề không sai sẽ khiến chúng ta bớt áp lực hơn.

Trên thế giới, có một công cụ hỗ trợ định hướng nghề nghiệp được áp dụng rất phổ biến, đó là dựa trên bài trắc nghiệm Mật mã nghề nghiệp Holland, được phát triển bởi tiến sĩ tâm lý học người Mỹ - John Holland. Bài trắc nghiệm này đưa ra cho chúng ta 6 nhóm tính cách tương ứng với các loại ngành nghề khác nhau trong xã hội.

Với kết quả trắc nghiệm này, kết hợp với Bản đồ nghề nghiệp (ACT - 2009), chúng ta có thể tìm ra những nhóm ngành nghề phù hợp với sở thích, khả năng và năng lực học tập hiện tại, từ đó thu hẹp lựa chọn 3 ngành nghề phù hợp thông qua các tiêu chí: Nghề nghiệp nào phù hợp với nhóm sở thích của bạn; Đâu là nghề nghiệp bạn thích nhất; Nghề nào phù hợp với khả năng của bạn?

Khám phá và trải nghiệm các lựa chọn

Tuy nhiên, trắc nghiệm không phải là chìa khoá vạn năng. Chúng ta chỉ nên dựa vào kết quả trắc nghiệm khoảng 30% thôi, điều quan trọng nhất là ngoài giờ học, bạn nên dành thời gian để tìm hiểu, quan sát và trải nghiệm thử các công việc mình thích, tham gia các câu lạc bộ ngoại khoá, thậm chí chỉ đơn giản là giúp bố mẹ làm việc nhà… Bản thân mỗi người khi tìm kiếm các cơ hội và trải nghiệm thực tế công việc sẽ nhận ra mình có phù hợp hay không. Dù không nhận ra nhưng trải nghiệm này lại dẫn đến các trải nghiệm khác, giúp chúng ta mở rộng cơ hội thử sức và chọn nghề nghiệp ở lĩnh vực khác phù hợp hơn với bản thân. Không phải ai cũng chỉ gắn bó với 1 nghề mà chúng ta hoàn toàn có thể trải nghiệm nhiều hơn thế miễn là có kế hoạch, sự quyết tâm và nhiệt huyết.

Bên cạnh các trải nghiệm thực tế, bạn còn có thể tìm hiểu ngành học của mình và trường ĐH mà mình sẽ theo học qua Google, từ các anh chị sinh viên có kinh nghiệm, các chuyên gia trong lĩnh vực. Những hiểu biết này góp phần rất quan trọng giúp chúng ta đi đến những lựa chọn mang tính quyết định.

Đánh giá các lựa chọn

Đừng vội nghĩ rằng đưa ra được lựa chọn là bạn sẽ phải đi theo nó mãi mãi. Thế nên sau những trải nghiệm, hãy cân nhắc, đánh giá, đồng thời luôn sẵn sàng cho những thay đổi, có kế hoạch dự phòng.

Việc chọn lựa nghề nghiệp ở mỗi thời điểm như một hành trình tìm kiếm, để chúng ta có thể đưa ra lựa chọn. Đặc biệt, chúng ta không chỉ chọn lựa 1 lần, cũng không phải là chọn lựa duy nhất. Trong suốt quá trình học tập từ cấp 3, qua từng năm ĐH, cho cả đến khi đã đi làm, bản thân mỗi người đều có thể thay đổi.

Đưa ra phương án tốt nhất

Qua tất cả những gì đã trải nghiệm, đánh giá một cách kỹ càng thì việc cuối cùng chính là đưa ra phương án tốt nhất cho mình.

Tất nhiên, cũng đừng vội lo lắng bởi đó chưa phải là lựa chọn quyết định cả tương lai của bạn. Có 2 điều ngộ nhận mà rất nhiều người từng mắc phải, đó là: Học ngành nào ra làm ngành đó, và chúng ta làm 1 công việc cả đời. Thế nhưng trên thực tế, mọi thứ đều có thể thay đổi. Trong quá trình trải nghiệm nghề này, có thể sẽ lại dẫn bạn đến một nghề nghiệp khác phù hợp hơn và tốt hơn.

Một người có nhiều điểm mạnh và cũng có nhiều sở thích. Bởi thế nên chúng ta cũng cần có nhiều trải nghiệm, từ đó để tìm ra điểm mạnh nhất, đam mê lớn nhất. Lựa chọn nghề nghiệp cũng vậy. Hãy dựa trên những bước lựa chọn nghề nghiệp có trách nhiệm để tìm ra cho mình hướng đi đúng đắn nhất nhé!

Hướng nghiệp GPO hy vọng các bạn đã có những thông tin hữu ích. Nếu các bạn có bất cứ thắc mắc hay cần hỗ trợ tư vấn hướng nghiệp, vui lòng đăng ký thông tin tại đây.

Thanh Phương

Theo Kenh14.vn

Xem thêm bài viết cùng chủ đề:

Trắc nghiệm nghề nghiệp chính xác như thế nào?

Loạt trắc nghiệm tính cách giúp 2k4 định hướng nghề nghiệp chính xác

Vì sao học sinh cần làm trắc nghiệm nghề nghiệp?

 

Bài viết khác

Góc cuộc thi

banner
banner
banner
banner
banner
banner
banner
banner
banner
Bản quyền thuộc về . Thiết kế website bởi Tâm Phát